Tajność narady

Przepis art. 324 § 1 k.p.c. stanowi, iż Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Narada obejmuje dyskusję, głosowanie nad mającym zapaść orzeczeniem i zasadniczymi powodami rozstrzygnięcia albo uzasadnieniem, jeżeli ma być wygłoszone, oraz spisanie sentencji wyroku. W § 2 ustawodawca unormował tryb podejmowania decyzji co do treści wyroku, zaś w § 3 wskazał, iż § 3 sentencję wyroku podpisuje cały skład sądu.

W cytowanym postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2014 r. (I CZ 38/14) wskazano, iż: "Z przewidzianej w art. 324 § 1 k.p.c. zasady niejawności narady sędziowskiej wynika, że w naradzie mogą brać udział tylko sędziowie i mają oni obowiązek zachowania tajemnicy co do jej przebiegu. W piśmiennictwie tajność narady sędziowskiej traktuje się jako jedną z procesowych gwarancji niezawisłości sędziowskiej. Z tego względu zasada ta nie doznaje żadnych wyjątków, przyjmuje się bowiem, że zgodnie z regulującym ją przepisem - choć nie zawiera on tak wyraźnego zakazu, jak art. 108 § 1 k.p.k. - nie jest dopuszczalne zwolnienie od zachowania tajemnicy narady sędziowskiej.

Jedynym wyjątkiem od tajności narady sędziowskiej jest możliwość zgłoszenia przez przegłosowanego sędziego zdania odrębnego (art. 324 § 2 k.p.c.). Obowiązku zachowania tajemnicy narady sędziowskiej nie uchyla - co podkreśla się także w piśmiennictwie - art. 85 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 427), ponieważ zakres regulacji tego przepisu nie pokrywa się z zakresem regulacji art. 324 § 1 k.p.c.

Trafnie wskazuje się, że choć przepis art. 324 § 1 k.p.c. mówi o niejawnej naradzie sędziów, to jednak konsekwentnie za objęte tajemnicą narady sędziowskiej trzeba uznać również okoliczności sporządzenia orzeczenia wydanego przez sąd orzekający w składzie jednego sędziego. W orzecznictwie wyjaśniono też, że złożenie podpisu pod sentencją wyroku jest potwierdzeniem składu sądu, który wydał orzeczenie (por. postanowienie SN z dnia 10 sierpnia 2000 r., IV CKN 824/00).

Ze względu na treść art. 324 § 1 k.p.c. w postępowaniu cywilnym - inaczej niż postępowaniu karnym (art. 108 § 2 k.p.k.) - w naradzie sędziowskiej nie może brać udziału protokolant. Spotykany jeszcze niekiedy w piśmiennictwie odmienny pogląd nie uwzględnia tego, że stanowiący jego podstawę § 23 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 1969 r. - Regulamin czynności sądów wojewódzkich i rejonowych w sprawach cywilnych i karnych (Dz. U. Nr 37, poz. 325 z późn. zm.; dalej: "regulamin sądowy z 1969 r."), przewidujący obecność protokolanta podczas narady sędziowskiej, chyba że przewodniczący uznał ją za zbędną, utracił moc prawną z dniem 19 marca 1988 r. na skutek uchylenia tego rozporządzenia rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 listopada 1987 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. Nr 38, poz. 218 z późn. zm.; dalej: "regulamin sądowy z 1987 r."). Regulamin sądowy z 1987 r., nie zawierał odpowiednika § 23 regulaminu sądowego z 1969 r.; nie ma go również w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 259; dalej: "regulamin sądowy z 2007 r."); jego odpowiednik nie został także wprowadzony do Kodeksu postępowania cywilnego.".

Wyrok SA w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2017 r. VI ACa 1796/15

Standard: 13975 (pełna treść orzeczenia)