Stosowanie przemocy a pozbawienie wolności

Pozbawienie wolności w rozumieniu art. 189 k.k. zawsze musi być popełnione umyślnie. Co więcej, umyślność ta musi być ukierunkowana właśnie na celowe pozbawienie pokrzywdzonego możliwości zmiany miejsca pobytu, na ogół nie wyczerpuje zaś znamion tego występku sytuacja, gdy ta niemożność jest skutkiem ubocznym innych działań podejmowanych wobec ofiary przez sprawcę. W tym kontekście, wskazać trzeba, że według ustaleń Sądu Okręgowego, całe zdarzenie będące przedmiotem niniejszego postępowania trwało niespełna dwie godziny. Jest to oczywiście znaczący okres, biorąc pod uwagę skalę dolegliwości fizycznych jakich doznała w tym czasie pokrzywdzona, lecz trudniej już o taką ocenę w odniesieniu do pozbawienia wolności. Ważkie znaczenie ma również to, że altana, w której rozegrało się zdarzenie była miejscem stałego zamieszkiwania pokrzywdzonej, a także pobytu oskarżonego. Zauważyć należy też, że podczas zdarzenia zachowała ona pewną swobodę poruszania się, na co wskazuje choćby to, że w jego trakcie wyszła do kuchni. Na koniec zaś, skazany zezwolił jej na wyjście na zewnątrz, choć niewątpliwie nie było jego wolą zezwolenie na to, aby oddaliła się. Najistotniejsze jednak jest to, że w istocie, podczas tych dwóch godzin skazany przez cały czas pozostawał w fizycznym kontakcie z pokrzywdzoną, bijąc ją, wyzywając i grożąc. Niewątpliwie uniemożliwiał jej przy tym opuszczenie pomieszczenia, w którym przebywali, choć według ustaleń Sądu, czynił to właśnie po to, by móc realizować w stosunku do niej opisane formy przemocy. Zachowanie takie bezdyskusyjnie nosiło znamiona szczególnego udręczenia pokrzywdzonej, ale odpowiedzialność za nie, w ramach art. 189 k.k., sprawca może ponieść tylko wówczas, gdy wiąże się z pozbawieniem wolności.

Wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2012 r., III KK 320/11

Standard: 13831