Niekorzystne rozporządzenie mieniem a świadczenie w celu niegodziwym
Pokrzywdzony w przestępstwie oszustwa (art. 286 k.k.) Doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem
Prawo chroni dobra społeczne, nie stanowi zaś ochrony dla przestępstw - zabronionych transakcji narkotykowych. Ochrona prawna dla tych wyłudzeń, czy porachunków na rynku narkotykowym, zabezpieczenie przed potocznie rozumianym oszustwem, jest nieakceptowana prawnie i społecznie. Dobro chronione prawem musi przedstawiać wartość godną takiej ochrony. Prawo nie może chronić z góry zaplanowanych działań przestępnych, w których uczestniczą strony umowy w pełni świadome bezprawności transakcji, na którą się umawiają.
Wobec tego, rozważania Sądu Okręgowego na str. 68 – 69 uzasadnienia o nadaniu statusu pokrzywdzonych dilerom narkotykowym, którzy mogli ponieść straty przy transakcji z hurtownikami z grupy przestępczej tzw. (...), o tym, że „ osoby pokrzywdzone doznały realnej szkody przekazując pieniądze, za które nie otrzymały spodziewanego ekwiwalentu”, są oderwane od pojęcia dóbr chronionych prawem, które zabezpieczają przepisy ustawy karnej. Sformułowanie zarzutu aktu oskarżenia, w ramach znamion oszustwa z art. 286 § 1 k.k., było nieporozumieniem stawiającym znak równości pomiędzy ochroną legalnych zobowiązań umownych – chronionych prawem cywilnym i karnym - a niebezpiecznymi działaniami grup przestępczych.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2022 r., II AKa 17/21
Standard: 78206 (pełna treść orzeczenia)
Przepis art. 286 § 1 k.k. nie przewiduje wyłączenia odpowiedzialności karnej w przypadku, gdy pokrzywdzony rozporządza mieniem w celu niegodziwym.
Znamieniem przestępstwa oszustwa jest wyłącznie obiektywna „niekorzystność” rozporządzenia mieniem w oderwaniu od celu tego rozporządzenia i oceny tego celu w kontekście jego zgodności z prawem i godziwości.
Choć rozporządzenie mieniem w wykonaniu zobowiązania o charakterze przestępnym może stać na przeszkodzie orzeczeniu obowiązku naprawienia szkody, to nie dezaktualizuje to samego faktu pokrzywdzenia przestępstwem oszustwa.
Postanowienie SN z dnia 26 października 2020 r., II KK 305/19
Standard: 76070 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 13731