Zamknięta lista nakazów i zakazów w dacie popełnienia zarzucanego czynu

Jakkolwiek przedmiotem ochrony art. 244 k.k., zamieszczonego wśród przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, generalnie jest respektowanie orzeczeń sądowych, to karalne mogą być jedynie zachowania polegające na nie stosowaniu się do wyodrębnionych w tym przepisie rodzajów zakazu, nakazu ogłoszenia orzeczenia lub obowiązku powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach.

Zgodnie z art. 1 § 1 k.k. warunkiem koniecznym ustalenia, że dana osoba dopuściła się przestępstwa jest to, aby jej zachowanie realizowało znamiona czynu zabronionego określone w konkretnym przepisie ustawy. Zachowanie polegające na niezastosowaniu się do orzeczonego przez sąd obowiązku stawiennictwa w określonym miejscu i czasie nie może być utożsamiane z żadnym wymienionym w art. 244 k.k. zakazem, nakazem lub obowiązkiem. Zachowanie takie nie było w dacie orzekania sądu w niniejszej sprawie spenalizowane w żadnym innym przepisie ustawy karnej, co czyni takie zachowanie w świetle prawa bezkarnym. Nieuprawnionym byłoby również wnioskowanie o penalizacji takiego zachowania, jako wynikającego z nie zastosowania się do zakazu wstępu na imprezy masowe, skoro obowiązek stawiennictwa nie jest samodzielnym środkiem karnym, a orzeczony zakaz wstępu na imprezę masową nie został w istocie naruszony.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. I KZP 33/09, stwierdził iż cyt. "Zachowanie polegające na niestosowaniu się do środka karnego zakazu wstępu na imprezę masową, określonego w art. 39 pkt 2c k.k. nie wyczerpuje znamion przestępstwa określonego w art. 244 k.k. Brak kryminalizacji tego zachowania należy traktować jako rzeczywistą (niezamierzoną) lukę w prawie. Nie może ona być usunięta w drodze analogii legis bez zasady nullum crimen sine lege stricta".

Ubocznie tylko należy zauważyć, iż ten stan prawny w tym zakresie uległ aktualnie zmianie, a to w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz ustawy - Kodeks karny (Dz. U. Nr 152, poz. 1021), mocą której wprowadzono nowy typ przestępstwa - art. 244a k.k. penalizujący niestosowanie się do określonego przez sąd zakazu wstępu na imprezę masową lub połączonego z tym środkiem karnym obowiązku osobistego stawiennictwa w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania osoby skazanej albo ukaranej, komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji w czasie trwania imprezy masowej.

Wyrok SN z dnia 29 września 2010 r., IV KK 227/10

Standard: 13392