Szczególna potrzeba pracodawcy
Praca w godzinach nadliczbowych (art. 151 k.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Praca ponadwymiarowa nie powinna być zlecana w celu wykonywania normalnych, planowych zadań, jak również nie powinna być stałym elementem organizacji pracy stosowanym na skutek wadliwej organizacji pracy dla wyrównania strat czasu nieprzepracowanego, spowodowanych ponadprzeciętną absencją chorobową, brakami w zatrudnieniu itp. Te niewątpliwie słuszne konstatacje należałoby jednak uzupełnić o stwierdzenie, że szczególne potrzeby pracodawcy zachodzą także wówczas, gdy do realizacji normalnych zadań pracodawcy konieczne jest ponadwymiarowe zatrudnienie pracownika, pod warunkiem, że nie będzie to dotyczyło w sposób względnie stały konkretnej osoby. Istnieją bowiem sytuacje, gdy pracodawca w celu realizacji swoich zadań stoi przed wyborem zlecenia swoim pracownikom pracy w godzinach nadliczbowych albo zatrudnienia nowych osób (co w konkretnych warunkach może być wysoce utrudnione lub wręcz niemożliwe) albo ograniczenia swojej pozycji na rynku, co w konsekwencji może prowadzić do istotnego pogorszenia jego sytuacji ekonomicznej, a nawet upadłości. Co do zasady jednak nie powinno budzić wątpliwości, że ocena, czy zachodzą te szczególne potrzeby pracodawcy, powinna należeć właśnie do podmiotu zatrudniającego.
Wyrok SN z dnia 21 marca 2019 r., II PK 332/17
Standard: 62429 (pełna treść orzeczenia)
Szczególne potrzeby pracodawcy to sytuacje wyjątkowe, nieoczekiwane, trudne do przewidzenia przez pracodawcę z większym wyprzedzeniem czasowym. Przyjmuje się, że pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych (odpowiednio w dniu harmonogramowo wolnym) w przypadku, gdy polecenie:
- jest sprzeczne z prawem (np. w kontekście bezwzględnego zakazu pracy w godzinach nadliczbowych),
- gdy polecenie wykonywania pracy jest sprzeczne z umową o pracę albo w przypadku,
- kiedy praca ta jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, np. pracownik jest chory lub ma trudną sytuację rodzinną ( zob. K. Jaśkowski, „Komentarz do art. 151 Kodeksu pracy”, Lex/El.).Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego jest przy tym kwalifikowana jako nadużycie prawa przez pracodawcę (art. 8 k.p.).
Wyrok SO w Poznaniu z dnia 12 grudnia 2016 r., VII Pa 75/16
Standard: 6874 (pełna treść orzeczenia)