Odpowiednie stosowanie przepisów o roszczeniach uzupełniających w przypadku posiadania zależnego (art. 230 k.c.)

Odesłanie z art. 230 k.c. dotyczy takiego posiadacza zależnego, który, wykonując władztwo nad rzeczą, nie ma prawa skutecznego względem właściciela. Posiadaczowi zależnemu przysługuje więc, tak jak posiadaczowi samoistnemu, w granicach określonych w art. 226 w związku z art. 230 k.c., roszczenie o zwrot nakładów, przy czym, podobnie jak w razie posiadania samoistnego, odmiennie kształtuje się sytuacja posiadacza zależnego w dobrej i złej wierze. Stosowanie przepisów art. 224-226 k.c. jest wyłączone w razie istnienia między stronami stosunku prawnego uzasadniającego władanie cudzą rzeczą przez posiadacza zależnego.

Według wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2016 r., III CSK 263/15, art. 230 k.c. dotyczy posiadacza zależnego, który władając rzeczą w określonym zakresie nie ma do tego prawa skutecznego względem właściciela. Przepis ten jest elementem regulacji rozliczeń związanych z realizacją roszczenia windykacyjnego.

Wobec tego, że roszczenie windykacyjne przysługuje właścicielowi jedynie w stosunku do posiadacza, który nie ma względem właściciela skutecznego prawa do władania rzeczą (art. 222 § 1 k.c.), to konsekwentnie również uregulowanie zawarte w art. 230 k.c. może dotyczyć wyłącznie posiadacza zależnego, niemającego prawa do rzeczy znajdującej się w jego władaniu.

Wyrok SN z dnia 8 lutego 2019 r., I CSK 803/17

Standard: 62208 (pełna treść orzeczenia)

Z art. 230 k.c. nie wynika także, aby warunkiem dochodzenia roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przez właściciela wobec posiadacza zależnego było to, aby posiadacz zależny wywodził swe władztwo bezpośrednio od właściciela, który zarazem zachował przymiot posiadacza samoistnego.

Wyrok SN z dnia 10 sierpnia 2017 r., I CSK 753/16

Standard: 62188 (pełna treść orzeczenia)