Forma umowy o podziale nieruchomości quod usum

Zgoda współwłaścicieli na korzystanie z rzeczy (jej części) na wyłączność może przybrać postać umowy o podział rzeczy do korzystania (tzw. podział quoad usum), polegający na wytyczeniu poszczególnym właścicielom fizycznie wydzielonych części rzeczy wspólnej do wyłącznego władania, albo rezygnacji - nie będącej zrzeczeniem się prawa własności - z wykonywania swych uprawnień ‎w odniesieniu do rzeczy wspólnej (jej części) przez jednego współwłaściciela albo wielu współwłaścicieli na rzecz innego albo innych. Każda z tych postaci zgód wyłącza - w zakresie związanego z nią zezwolenia - bezprawność niezgodnego z art. 206 k.c. współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej. Żadna z nich nie wymaga też zachowania formy szczególnej i może nastąpić także ‎w sposób dorozumiany.

Postanowienie SN z dnia 24 stycznia 2023 r., II CSKP 490/22

Standard: 70221 (pełna treść orzeczenia)

Oświadczenie woli wyrażające zgodę na sposób korzystania lub na podział do korzystania z rzeczy wspólnej może być składane przez poszczególnych współwłaścicieli w różnym czasie i nie wymaga żadnej formy szczególnej.

Zgodnie z art. 60 k.c. wola współwłaściciela może być wyrażona przez każde jego zachowanie ujawniające te wolę w sposób dostateczny. Jak podniósł Sąd Najwyższy w wymienionym wyroku z dnia 23 września 2016 r. (sygn. akt II CSK 799/15), niewątpliwie także milczenie i zachowanie bierne, godzenie się na faktyczny sposób korzystania z nieruchomości, jest dorozumianym oświadczeniem woli.

Postanowienie SN z dnia 24 listopada 2017 r. I CSK 109/17

Standard: 22928 (pełna treść orzeczenia)

Umowę o podziale nieruchomości quoad usum może być wyrażona przez każde jej zachowanie ujawniające dostatecznie wolę tej osoby (art. 60 k.c.). Dorozumianym oświadczeniem woli i przystaniem na taki podział jest także milczenie i zachowanie bierne, godzenie się na faktyczny sposób korzystania z nieruchomości. Istnienie takiego podziału można więc przyjąć, gdy żaden ze współwłaścicieli nie sprzeciwia się określonemu sposobowi korzystania z rzeczy wspólnej. Sposób ten musi być jednak utrwalony (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2016 r., IV CSK 46/16, LEX nr 2169498).

Postanowienie SN z dnia 17 marca 2017 r., III CSK 137/16

Standard: 12821 (pełna treść orzeczenia)