Rozliczenie nakładów dokonanych przed i w czasie trwania wspólności na cudzą rzecz

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2008 r. (III CSK 257/07), roszczenie o zwrot nakładów dokonanych przez małżonków z majątku wspólnego w czasie trwania wspólności ustawowej na nieruchomość stanowiącą własność osoby trzeciej wchodzi w skład majątku wspólnego i jako prawo podmiotowe (wierzytelność) powinno było być objęte postanowieniem o jego podziale Nieobjęcie tego roszczenia postanowieniem o podziale skutkuje utratą możliwości późniejszego zgłoszenia tego roszczenia przez jedno z małżonków w stosunku do drugiego (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 618 § 2 i 3 k.p.c., art. 686 k.p.c. i art. 688 k.p.c.).

Pominięcie w postępowaniu o podziale majątku wspólnego wierzytelności z tytułu nakładów poczynionych z tego majątku w czasie trwania wspólności majątkowej na nieruchomość stanowiącą własność osoby trzeciej nie pozbawia jednak żadnego z byłych małżonków możliwości dochodzenia połowy tej wierzytelności w późniejszym terminie od tej osoby trzeciej.

Orzeczenie o podziale nie może rozstrzygać stosunku między tą osobą i uczestnikami postępowania działowego, a osoba trzecia, niebędąca uczestnikiem tego postępowania, nie może powoływać się na prekluzję wynikającą z art. 618 § 3 k.p.c.

Wyrok SR w Zgierzu z dnia 12 czerwca 2017 r., I C 874/13

Standard: 12263 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 19.12.1973r. (III CZP 65/73), jeżeli w skład majątku wspólnego wchodzi wierzytelność z tytułu nakładów dokonanych przez małżonków na nieruchomości należącej do osoby trzecie, a żaden z małżonków nie wyraża zgody na przyznanie mu tej wierzytelności w całości, Sąd dokonuje podziału majątku w ten sposób, że każdemu z małżonków przyznaje ułamkową część wierzytelności, bez oznaczenia wartości, zaś osoba trzecia, będąca dłużnikiem takiej wierzytelności, nie jest osobą zainteresowaną w rozumieniu art. 510 par. 1 kpc i nie może być uczestnikiem postępowania o podział majątku wspólnego.

Postanowienie SR w Suchej Beskidzkiej z dnia 18 kwietnia 2017 r., I Ns 61/15

Standard: 9401 (pełna treść orzeczenia)