Nieważność czynności prawnej sprzecznej z ustawą
Nieważność czynności prawnej, granice swobody umów (art. 58 i 353[1] k.c.) Granice zasady swobody umów
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Pojęcie czynności prawnej sprzecznej z prawem odnosi się do jej treści, a nie do okoliczności jej zawarcia, z którymi prawo karne wiąże sankcje prawnokarną.
Bezwzględna nieważność czynności prawnej nie jest równoznaczna z czynnością prawną dokonaną w warunkach naruszenia norm prawa karnego (art. 58 § 1 k.c.)
Nie ma automatyzmu do stwierdzenia nieważności umowy na mocy art. 58 § 1kc z penalizacją określonych zachowań dotyczących okoliczności zawarcia umowy określonych w art. 297 kk, 191 kk, czy też 286 kk. Sprzeczne z prawem karnym były okoliczności, które towarzyszyły zawarciu umowy, nie jest zaś sprzeczna z prawem sama umowa pożyczki.
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 8 sierpnia 2019 r., V ACa 230/19
Standard: 78645 (pełna treść orzeczenia)
Wskazując w art. 353 [1] k.c. granice swobody umów, ustawodawca odwołał się do trzech ogólnych kryteriów: ustawy, zasad współżycia społecznego i właściwości (natury) stosunku. Kierując się dotychczasowym dorobkiem orzecznictwa i doktryny oraz aksjomatycznym założeniem o racjonalności ustawodawcy, należy je postrzegać jako spójny system, mający zapobiegać zawieraniu i wywodzeniu skutków prawnych z umów, których treść lub cel w niedopuszczalny sposób godzi w nadrzędny interes publiczny lub prywatny. Zrębem tego systemu są niewątpliwie normy prawa powszechnie obowiązującego, przy czym chodzi tu zarówno o zakazy (nakazy) publicznoprawne, normujące działania faktyczne lub zawarcie umowy i opatrzone przede wszystkim sankcją publicznoprawną (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2002 r., V CKN 1445/00, OSNC 2004, Nr 3, poz. 47 oraz z dnia 22 stycznia 2014 r., III CSK 55/13, nie publ.; uchwała z dnia 26 listopada 2014 r., III CZP 89/14, OSNC 2015, Nr 9, poz. 104), jak i bezwzględnie wiążące (semiimperatywne) normy prawa prywatnego, w tym te, które regulują bezpośrednio treść stosunków obligacyjnych. Ten typ ograniczeń swobody umów, którego zaletą jest jednoznaczność, siła oddziaływania na praktykę kontraktową i przewidywalność, a wadą - brak elastyczności, ograniczony zakres zastosowania i czasochłonność wprowadzenia, jest przystosowany do zwalczania zagrożeń o charakterze typowym.
Uchwała SN z dnia 11 stycznia 2018 r., III CZP 93/17
Standard: 13240 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 19998
Standard: 16935
Standard: 68478
Standard: 11776
Standard: 47659
Standard: 23563
Standard: 67421
Standard: 21140
Standard: 49688
Standard: 45848
Standard: 44762
Standard: 33818
Standard: 36390
Standard: 19962
Standard: 24605
Standard: 21526
Standard: 61163