Zapłata wynagrodzenia jako przesłanka skuteczności odstąpienia od umowy art. (art. 644 k.c.)

Art. 644 k.c. jest odpowiednikiem art. 496 k.z., od którego różni się jedynie ujęciem redakcyjnym. W obu przepisach ustawodawca przyznał zamawiającemu prawo swobodnego odstąpienia od umowy, które można wykonać „w każdej chwili” dopóty, dopóki dzieło nie zostało ukończone.

W art. 644 k.c. wskazał, że zamawiający może od umowy odstąpić „płacąc umówione wynagrodzenie”, a w art. 496 k.z. była mowa o odstąpieniu od umowy „za zapłatą umówionego wynagrodzenia”. Zarówno pod rządem art. 496 k.z., jak i art. 644 k.c. w orzecznictwie utrwalił się pogląd, podzielany także przez skład orzekający, że zapłata wynagrodzenia nie jest przesłanką skuteczności odstąpienia od umowy.

Oświadczenie zamawiającego o odstąpieniu jest więc skuteczne pomimo braku równoczesnej zapłaty wynagrodzenia, natomiast przyjmującemu zamówienie przysługuje w takim wypadku roszczenie o zapłatę umówionego wynagrodzenia, pomniejszonego o to, co oszczędził z powodu niewykonania dzieła (zob. wyroki SN z dnia 13 marca 1964 r., II CR 417/63, z dnia 26 stycznia 2001 r., II CKN 365/00, z dnia 19 grudnia 2002 r., II CKN 1334/00, z dnia 22 maja 2003 r., II CK 367/02, z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CK 294/02 i z dnia 25 kwietnia 2014 r., II CSK 380/13).

Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2017 r., V CSK 219/16

Standard: 11115 (pełna treść orzeczenia)

Jak przyjął Sąd Najwyższy z wyroku z dnia 26 stycznia 2001 r. odstąpienie od umowy na podstawie art. 644 KC wywiera skutek od chwili jego dokonania a zapłata wynagrodzenia nie jest przesłanką skuteczności odstąpienia (sygn. akt II CKN 365/00).

Wynagrodzenie to należy się wykonawcy niezależnie od przyczyn, jakimi kierował się zamawiający odstępując od umowy. Właściwą i przyjętą zresztą przez Sąd drugiej instancji podstawą prawną zasądzenia świadczenia jest wówczas art. 644 .

Wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2014 r., II CSK 380/13

Standard: 22758 (pełna treść orzeczenia)