Zobowiązanie

Termin „zobowiązanie” jest używany w języku prawnym i prawniczym w różnych znaczeniach. Przez zobowiązanie można rozumieć rodzaj łączącego strony stosunku cywilnoprawnego o cechach wskazanych w przepisach prawa, w tym przede wszystkim w art. 353 § 1 k.c., zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Zobowiązanie można opisać za pomocą jego poszczególnych elementów, do których należą podmioty, przedmiot (świadczenie) oraz treść, przez co należy rozumieć prawa i obowiązki stron. Właśnie od strony elementu treści zobowiązania, jakim jest prawo podmiotowe wierzyciela w postaci wierzytelności, definiuje zobowiązanie art. 353 § 1 k.c. Korelatem wierzytelności jest zespół obowiązków dłużnika określany mianem długu, który niekiedy także określany jest jako zobowiązanie, np. w używanym powszechnie wyrażeniu o ponoszeniu przez dłużnika odpowiedzialności za zobowiązania.

Wyrok SN z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19

Standard: 63676 (pełna treść orzeczenia)

Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia, czyli zachowania się zgodnego z treścią łączącego te podmioty stosunku prawnego. Jest ona zwykle kształtowana swobodnie przez same jego strony, ale może ją też ustalić ustawodawca, który określa, jakie będą następstwa różnych, doniosłych prawnie zdarzeń. Źródłem zobowiązania może być czynność prawna, ale także inne zdarzenie, z którym ustawodawca łączy określone następstwa, obligując jakąś osobę (dłużnika), żeby kosztem swego majątku zaspokoiła interes prawnie chroniony innej osoby (wierzyciela).

Postanowienie SN z dnia 16 maja 2019 r., III CZP 2/19

Standard: 55571 (pełna treść orzeczenia)