Wznowienie postępowania karnego na podstawie art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k. (popełnienie przestępstwa)

Wniosek o wznowienie postępowania oparty na podstawie z art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k. spełnia wymogi formalne wskazane w art. 541 § 2 k.p.k., jeżeli wskazuje na prawomocny wyrok skazujący za popełnienie przestępstwa w związku z postępowaniem objętym wznowieniem postępowania albo jeżeli w swojej treści wskazuje na orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym, stwierdzające niemożność wydania wyroku skazującego z powodu przyczyn wymienionych w art. 17 § 1 pkt 3-11 k.p.k. lub w art. 22 k.p.k.

W tym ostatnim wypadku we wniosku muszą być jednak przywołane okoliczności świadczące o dopuszczeniu się przestępstwa w związku z postępowaniem, jeżeli takich okoliczności nie zawiera w swojej treści wskazane orzeczenie.

Warunkiem wznowienia postępowania propter falsa jest zatem najpierw popełnienie przestępstwa, następnie ustalenie faktu jego popełnienia, a w końcu przyjęcie, że popełnione przestępstwo miało wpływ na treść orzeczenia kończącego prawomocnie postępowanie, którego wznowienia domaga się autor wniosku.

Warunek określony w art. 541 § 1 k.p.k., dotyczący wskazania orzeczenia stanowiącego przeszkodę do wydania wyroku skazującego, nie zawiera wymogu stwierdzenia przestępstwa w treści tego orzeczenia. Skoro przepis ten w istocie swej odnosi się do sytuacji wyjątkowej, to nie powinno się tego wyjątku interpretować rozszerzająco i domagać się potwierdzenia faktu popełnienia przestępstwa w samej treści postanowienia, choćby było to rozwiązanie pragmatyczne, biorąc pod uwagę realia postępowań o wznowienie i praktykę przyjmowaną przez niektórych wnioskodawców. Pamiętać przy tym trzeba, że to na nich spoczywa ciężar wykazania faktu dopuszczenia się przestępstwa.

Uchwała SN z dnia 26 maja 2020 r., I KZP 12/19

Uchwała SN z dnia 26 maja 2020 r., I KZP 12/19

Standard: 46088 (pełna treść orzeczenia)

Ustalenie zaistnienia wskazanej w uzasadnieniu wniosku podstawy wznowienia postępowania propter falsa, określonej w art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k., wymaga realizacji dwóch warunków. Pierwszy z nich dotyczy ustalenia faktu popełnienia przestępstwa w sposób określony w art. 541 k.p.k. Drugi natomiast wymaga, aby to przestępstwo mogło mieć wpływ na treść orzeczenia. Chodzi przy tym o hipotetyczny związek przyczynowy pomiędzy tym przestępstwem, a treścią orzeczenia mającego podlegać wznowieniu. Konieczne jest zatem ustalenie zaistnienia takiego związku. W przypadku, gdy prawomocny wyrok skazujący, o którym mowa w art. 541 § 1 k.p.k., nie może być wydany z uwagi na przeszkody procesowe, wnioskodawca musi wykazać wysokie prawdopodobieństwo nie tylko, że przestępstwo miało miejsce, ale też, jak wymaga tego art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k., iż mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia (por. postanowienie SN z dnia 23 lutego 2012 r., III KO 97/11, OSNKW 2012, z. 9, poz. 91)

Postanowienie SN z dnia 28 sierpnia 2018 r., III KO 60/18

Standard: 35613 (pełna treść orzeczenia)