Podstawa wszczęcia postępowania egzekucyjnego
Wszczęcie egzekucji na wniosek i z urzędu (art. 796 k.p.c.)
Zgodnie z art. 776 k.p.c. podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy a tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, który musi być załączony do wniosku o wszczęcie egzekucji (art. 797 § 1 k.p.c.). Tytułami egzekucyjnymi są dokumenty wymienione w art. 777 k.p.c., w tym m.in. orzeczenia sądu i wyroki sądu polubownego. Podstawą wszczęcia i prowadzenia egzekucji jest więc orzeczenie sądu, także polubownego, stwierdzające obowiązek określonego indywidualnie dłużnika wykonania określonego w tytule zobowiązania na rzecz indywidualnie określonego wierzyciela, któremu to orzeczeniu została nadana klauzula wykonalności. Na postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie (art. 795 k.p.c.), jednak podstawą wszczęcia egzekucji jest tytuł egzekucyjny po nadaniu mu klauzuli wykonalności przez sąd pierwszej instancji.
Egzekucja może być wszczęta na podstawie „nieprawomocnego” tytułu wykonawczego. Dłużnik, przeciwko któremu wszczęto egzekucję na podstawie takiego tytułu wykonawczego, może zaskarżyć postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu. W postępowaniu zażaleniowym może zgłaszać jedynie zarzuty formalne przeciwko nadaniu klauzuli wykonalności, nie może natomiast kwestionować obowiązku określonego w tytule egzekucyjnym ani twierdzić, że obowiązek ten wygasł z jakichkolwiek przyczyn. Nie może więc w postępowaniu klauzulowym powoływać się na żadne okoliczności materialnoprawne dotyczące tytułu wykonawczego i stwierdzonego w nim zobowiązania. Takie okoliczności może podnosić tylko w drodze powództwa opozycyjnego przewidzianego w art. 840 § 1 k.p.c., którego przedmiotem jest określony tytuł wykonawczy oraz określone podstawy materialnoprawne żądania, a więc przyczyny, z powodu których ma nastąpić pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.
Wyrok SO w Białymstoku z dnia 16 marca 2017 r., II Ca 1191/16
Standard: 10769 (pełna treść orzeczenia)