Przestępstwo niezgłoszenia upadłości
Przestępstwo niezgłoszenia upadłości (art. 586 k.s.h.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zawinione zaniechanie niezgłoszenia przez członków zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości spółki może stanowić występek określony w art. 586 k.s.h. Ustalenie, czy czyn niedozwolony stanowi przestępstwo, może należeć do sądu orzekającego w sprawie o naprawienie szkody. Odnosi się to zarówno do sytuacji, w której w sprawie nie doszło do wydania orzeczenia w postępowaniu karnym, jak i sytuacji, w której postępowanie karne zostało umorzone. W przypadkach nieobjętych art. 11 k.p.c. sąd cywilny ma kompetencję do samodzielnego stwierdzenia, czy czyn niedozwolony, stanowiący źródło szkody, jest przestępstwem. Musi jednak tego dokonać zgodnie z regułami prawa karnego, co oznacza konieczność ustalenia znamion przedmiotowych i podmiotowych przestępstwa.
Strona przedmiotowa przestępstwa z art. 586 k.s.h. polega na zaniechaniu podjęcia czynności - niezgłoszeniu wniosku o upadłość pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 25 marca 2010 r., IV KK 315/09). Przestępstwo to można popełnić umyślnie w zamiarze bezpośrednim albo ewentualnym. Z tego punktu widzenia istotne jest, czy członek zarządu wiedział o podstawie do zgłoszenia wniosku o upadłość i mimo to świadomie powstrzymał się z wykonaniem tego obowiązku, względnie powstrzymał się, licząc ewentualnie na możliwość poprawy sytuacji gospodarczej w przyszłości (wyrok SN z 24 lipca 2014 r., II CSK 582/13).
Nie każde zachowanie członka zarządu spółki, które uzasadnia jego odpowiedzialność na podstawie art. 299 k.s.h., może i musi być kwalifikowane jako przestępstwo z art. 586 k.s.h. Ponieważ z faktem popełnienia przestępstwa, którym została wyrządzona szkoda majątkowa, łączy się dłuższy termin przedawnienia roszczenia, okoliczności wskazujące na czyn zabroniony muszą być udowodnione w taki sposób, aby wykluczały wątpliwości w tej materii.
Ciężar wykazania okoliczności warunkujących uznanie zachowanie członka zarządu za przestępstwo z art. 586 k.s.h., spoczywa na powodzie, który dowodząc, że zachowanie pozwanego wypełnia znamiona przestępstwa, zamierza skorzystać z dłuższego okresu przedawnienia roszczenia.
Wyrok SN z dnia 16 września 2021 r., IV CSKP 29/21
Standard: 84995 (pełna treść orzeczenia)
Przestępstwo określone w art. 586 Kodeksu spółek handlowych (dalej KSH) jest przestępstwem trwałym. Czas popełnienia przestępstwa z art. 586 KSH rozpoczyna się pierwszego dnia po upływie wskazanego w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe terminu od powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki ( 14 dni - stan prawny do 31 grudnia 2015 roku, 30 dni - stan prawny od 1 stycznia 2016 roku), a kończy z chwilą złożenia przez zobowiązanego wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, ustania warunków uzasadniających upadłość spółki, bądź utraty przez sprawcę statusu osoby zobowiązanej do zgłoszenia takiego wniosku ( vide- pogląd SN wyrażony w orzeczeniu z dnia 25 marca 2010 r. IV KK 315/09 ).
Przestępstwo z art. 586 KSH jest przestępstwem indywidualnym określonym bezpośrednio przez znamię podmiotu (członek zarządu lub likwidator), a jego znamiona strony przedmiotowej określa niezłożeniu wniosku o upadłość w terminie (w tym określony w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy).
Sprawcą występku z art. 586 KSH może być wyłącznie członek zarządu (względnie likwidator) pełniący swoją funkcję w dniu, w którym upłynął termin na złożenie wniosku, i tylko zaniechanie tej konkretnej osoby (zarówno pełne - przy braku złożenia wniosku w ogóle lub czasowe - złożenie wniosku w terminie późniejszym) może stanowić przedmiot karnoprawnej kwalifikacji w świetle znamion typu z art. 586 KSH.
Zważywszy na to, że omawiane przestępstwo jest przestępstwem z zaniechania, czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca zaniechał działania, do którego był obowiązany (podstawa art. 6 § 1 k.k.).
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 5 marca 2021 r., II AKa 294/20
Standard: 63040 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 62997
Standard: 10654
Standard: 78918
Standard: 40851
Standard: 79020
Standard: 77863
Standard: 23554
Standard: 23643
Standard: 23473
Standard: 48150
Standard: 65113