Zawiadomienie inwestora o przeszkodach
Zawiadomienie inwestora o przeszkodach (art. 651 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Przedstawione przez skarżącego zagadnienie prawne sprowadza się do tego, czy fakt niezgłoszenia przez wykonawcę przeszkód w prawidłowym wykonaniu robót, wbrew obowiązkowi z art. 651 KC, ma wpływ na uwolnienie się wykonawcy od odpowiedzialności z tytułu opóźnienia w wykonaniu umowy o roboty budowlane, czy brak takiego zgłoszenia w toku budowy skutkuje ograniczeniem możliwości powołania się wykonawcy po zakończeniu umowy na te okoliczności i uznanie ich za podstawę do zwolnienia się od odpowiedzialności za opóźnienie.
W stanie faktycznym sprawy powyższa kwestia nie wymaga wypowiedzi Sądu Najwyższego, gdyż w istocie dotyczy oceny okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Strona pozwana z faktu, że powód nie zgłaszał generalnemu wykonawcy przeszkód w realizacji robót, wywodzi, iż nie udowodnił on, iż niewykonanie w terminie robót budowlanych było następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Tymczasem z wiążących w postępowaniu kasacyjnym ustaleń faktycznych Sądów meriti (art. 398 § 2 KPC) wynika, że powód nie mógł zrealizować robót budowlanych w umówionym terminie, tj. do 31 maja 2012 r., ponieważ już na początku 2012 r. w toku wykonywania II etapu robót pojawiły się przestoje i opóźnienia w wykonywaniu prac przez innych podwykonawców, a wykonanie robót przez tych podwykonawców miało wpływ na otwarcie frontu robót dla powoda. Podwykonawcy nie realizowali swoich robót, co było spowodowane przede wszystkim trudnościami finansowymi ówczesnego generalnego wykonawcy (do którego wszczęto postępowanie upadłościowe). Sądy ustaliły fakt opóźnienia prac realizowanych przez innych wykonawców nie tylko na podstawie osobowych źródeł dowodu, ale także świadectwa wykonania robót oraz harmonogramów prac. W związku z nieprzygotowaniem frontu robót dla powoda nie było możliwie przystąpienie przez niego do montażu sanitariatów, pomimo że wszystkie elementy zostały zakupione i przygotowane do zamontowania.
Niezawinione przez powoda przyczyny, które spowodowały niezrealizowane przez niego robót budowlanych w umówionym terminie zostały ustalone nie tylko na podstawie osobowych źródeł dowodu, ale także świadectwa wykonania robót oraz harmonogramów prac. Dlatego brak dowodów na informowanie pozwanego przez powoda o przyczynach niemożności wykonania robót w terminie nie mogło przesądzić o odpowiedzialności powoda za niewykonanie w terminie robót budowlanych.
Inaczej rzecz ujmując, brak formalnego zgłoszenia przez wykonawcę przeszkód w terminowym wykonaniu umowy o roboty budowlane, nie oznacza, że już z tego powodu należy mu przypisać odpowiedzialność za nieterminowe zrealizowanie robót budowlanych. Fakt przyczyn niezrealizowania robót w terminie, mający wpływ na zasadność naliczania kar umownych może być wykazywany przez podwykonawcę wszelkimi środkami dowodowymi. W tej materii nie obowiązuje formalna teoria dowodów.
Postanowienie SN z dnia 8 maja 2018 r., V CSK 616/17
Standard: 23068 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 651 k.c. jeżeli dostarczona przez inwestora dokumentacja, teren budowy, maszyny lub urządzenia nie nadają się do prawidłowego wykonania robót albo jeżeli zajdą inne okoliczności, które mogą przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu robót, wykonawca powinien niezwłocznie zawiadomić o tym inwestora. Wynika to z tego, że wykonanie umowy o roboty budowlane, podobnie jak umowy o dzieło (zob. art. 634 k.c.) jest możliwe przy współdziałaniu obu stron. Przepis ten rozwija zatem wspomniany obowiązek, nakładając na wykonawcę powinność niezwłocznego powiadomienia inwestora o okolicznościach, które związane są z wykonywaniem przezeń obowiązków wynikających z umowy, mogłyby przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu robót. Wykonawca niezmiennie powinien działać z należytą starannością (art. 355 k.c.) w celu wykonania zobowiązania z umowy o roboty budowlane.
Z brzmienia art. 651 k.c. nie sposób oczywiście wyprowadzić wniosku, iż wykonawca ma obowiązek dokonywać w każdym przypadku szczegółowego sprawdzenia dostarczonego projektu w celu wykrycia jego ewentualnych wad. Wykonawca robót budowlanych nie musi bowiem dysponować specjalistyczną wiedzą z zakresu projektowania. Musi jedynie umieć odczytać projekt i realizować inwestycję zgodnie z tym projektem oraz zasadami sztuki budowlanej.
Obowiązek nałożony na wykonawcę przez art. 651 k.c. należy rozumieć w ten sposób, że musi on niezwłocznie zawiadomić inwestora o niemożliwości realizacji inwestycji na podstawie otrzymanego projektu lub też o tym, że realizacja dostarczonego projektu spowoduje powstanie obiektu wadliwego. W tym ostatnim przypadku chodzi jednak tylko o sytuacje, w których stwierdzenie nieprawidłowości dostarczonej dokumentacji nie wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu projektowania. Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy powód winien zwrócić uwagę zamawiającemu na to, że ilość kamer wskazana w kosztorysie stanowiącym załącznik do umowy jest niezgodna z ilością kamer wynikającą z projektu - rysunków, w oparciu które powód wykonywał roboty, w szczególności, że umowa zawierała zapis, że w przypadku rozbieżności pomiędzy postanowieniami poszczególnych dokumentów stanowiących załączniki do umowy rozstrzygająca miała być kolejność ich wymienienia.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 24 stycznia 2018, VII AGa 53/18
Standard: 23069 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 10275