Franszyza redukcyjna

Zgodnie z art. 824 § 1 k.c. ustalona w umowie suma ubezpieczenia jest wskazaniem maksymalnej kwoty ograniczającej wysokość świadczenia ubezpieczyciela, ponoszącego odpowiedzialność za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia objętego ubezpieczonym ryzykiem. Odszkodowanie to odpowiednik wartości utraconego mienia. Od odszkodowania ustalonego według wartości mienia (a nie od sumy ubezpieczenia) należało odjąć zgodnie z §22 i 40 franszyzę redukcyjną. To oznacza, że dla określenia czy odszkodowanie mieści się w granicach określonych w sumie ubezpieczenia należało 25% odnieść do kwot odpowiednio 1379803 zł i 944 190,25 zł a nie od kwot sum ubezpieczenia określających górny limit odpowiedzialności. Wykładnia dokonana przez stronę pozwaną zawarta w apelacji byłaby absurdalna, w sytuacji gdyby doszło w okresie ubezpieczenia do ponownego wystąpienia szkody o wartości niższej od przyjętych limitów. Wówczas bowiem to każdorazowo wypłacana suma odszkodowania w której zawarty jest już tzw. udział własny pomniejszałaby sumę odszkodowania aż do zupełnego jej wyczerpania. Zabieg dokonywany przez stronę pozwaną czyniłby natomiast wskazanie sumy ubezpieczenia nieadekwatnym zawsze w sytuacji istnienia franszyzy redukcyjnej, co jest nie do przyjęcia przy prawidłowo przyjętej przez Sąd Okręgowy zasad wykładni umów ubezpieczenia. Podkreślić należy, że wątpliwości co do teksu wzorca przygotowanego przez ubezpieczyciela powinny być wykładane z korzyścią dla ubezpieczonego (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r. sygn. akt V CSK 90/05 Legalis Numer 177254). Suma ubezpieczenia mogłaby natomiast mieć znaczenie dla określenia odszkodowania w sytuacji gdyby do ubezpieczenia wskazano niższe niż rzeczywiste dane określające wartość przedmiotu ubezpieczenia.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 24 marca 2017 r., I ACa 25/17

Standard: 10208 (pełna treść orzeczenia)