Bezprawność praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów (art. 24 ust. 1 i 2 u.o.k.k.)
Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów (art. 24 u.o.k.k.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Pojęcie bezprawności można ujmować węziej - jako sprzeczność z normami prawa pozytywnego (krajowego oraz prawa międzynarodowego, w tym unijnego), jak i szerzej - jako sprzeczność także z regułami postępowania wynikającymi z dobrych obyczajów i zasad współżycia społecznego.
Sąd Najwyższy stwierdza, że pojęcie bezprawności na tle art. 24 ust. 2 ustawy antymonopolowej obejmuje zarówno sprzeczność z prawem pozytywnym jak i z dobrymi obyczajami i zasadami współżycia społecznego. Przedmiotowy przepis posługuje się pojęciem bezprawności, ale samodzielnie nie definiuje zachowań zakazanych. Można uznać, że jedynie proklamuje on zasadę bezprawności.
Dla przyjęcia jednak bezprawności na tle art. 24 ust. 2 u.o.k.k., konieczne jest odwołanie do innych przepisów (aktów prawnych) w systemie prawa, które określają normy prawne - nakładające na przedsiębiorcę obowiązki w obrocie konsumenckim lub do przepisów posługujących się pojęciem dobrych obyczajów lub zasad współżycia społecznego - jako klauzuli generalnej, jak np. art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 2070), art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 419 ze zm.), art. 17 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (uchwała SN z dnia 13 lipca 2006 r., III SZP 3/06, postanowienie SN z dnia 13 grudnia 2012 r., III SK 25/12 i wyroki SN z dnia 12 lutego 2014 r., III SK 18/13 oraz z dnia 27 sierpnia 2014 r., III SK 80/13). Należy teżwskazać na czym polega dobry obyczaj oraz to na czym polega naruszenie dobrego obyczaju przez zachowanie przedsiębiorcy. W tym znaczeniu system prawa określają normy stanowione oraz zasady współżycia społecznego i dobre obyczaje.
Ujęcie szerokiego rozumienia bezprawności przedstawił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r., III SK 24/14, zastrzegając, że art. 24 ust. 1 i ust. 2 u.o.k.k. nie posługuje się pojęciem dobrych obyczajów, co powoduje konieczność sięgnięcia do podstaw prawnych wyrażonych w innych przepisach posługujących się klauzulą dobrych obyczajów, by stwierdzić istnienie bezprawności zachowania przedsiębiorcy.
Istotne jest w konkluzji by zdefiniować dobry obyczaj i wskazać na czym polega naruszenie. Brak odwołania się do konkretnego przepisu, który posługuje się klauzulą generalną nie wyłącza poprawności oceny prawnej, jeżeli można naruszenie dobrych obyczajów zdekodować ze stanu faktycznego będącego podstawą orzekania. Kwalifikacja prawna i ocena występowania bezprawności należy do sądu.
Postanowienie SN z dnia 10 kwietnia 2019 r., I NSK 64/18
Standard: 43695 (pełna treść orzeczenia)
Bezprawność w rozumieniu art. 24 ust. 1 i 2 u.o.k.k. ma miejsce, gdy działanie przedsiębiorcy jest sprzeczne z powszechnie obowiązującym porządkiem prawnym, a więc zarówno z normami prawnymi, jak również z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami. Tak rozumiana bezprawność jest czynnikiem obiektywnym, a więc jest niezależna od winy i jej stopnia, jak również nie zależy od istnienia świadomości naruszeń po stronie przedsiębiorcy, a także jest niezależna od wystąpienia szkody (zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 12.05.2015 r., VI ACa 969/14, Legalis nr 1285015).
Wyrok SA w Warszawie z dnia 22 marca 2017 r., VI ACa 1863/15
Standard: 10169 (pełna treść orzeczenia)