Znaczenie dwuinstancyjności w systemie

Instancyjność postępowania sądowego determinuje organizację systemu sądów przynajmniej - jak wskazuje L. Garlicki - "w dwóch aspektach. Po pierwsze, musi to być system wieloszczeblowy, tak by istniały odrębne sądy zdolne do rozpatrywania spraw w dwóch kolejnych instancjach. Po drugie w ramach owej wieloszczeblowości musi istnieć hierarchia, bo sąd drugiej instancji musi być zarazem sądem wyższym, zdolnym do narzucenia sądowi pierwszej instancji sposobu i kierunku rozstrzygnięcia w sprawie" (L. Garlicki, uwaga do art. 176 Konstytucji [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. IV, Warszawa 2005, s. 3). Pogląd ten Trybunał, orzekając w niniejszym składzie, podzielił.

Wyrok TK z dnia 27 marca 2013 r., K 27/12, OTK-A 2013/3/29, Dz.U.2013/448

Standard: 1437 (pełna treść orzeczenia)

Art. 176 ust. 1 Konstytucji wskazuje na dwuinstancyjność postępowania sądowego. Znaczenie tej regulacji ma podwójny charakter. Po pierwsze, art. 176 ust. 1 Konstytucji ma charakter ustrojowy. Określa sposób zorganizowania systemu sądów. Po drugie, regulacja ta ma charakter gwarancyjny. Uzupełnia bowiem treść art. 78 Konstytucji i konkretyzuje treść prawa jednostki do dwuinstancyjnego postępowania sądowego. Jest to zatem podmiotowe prawo będące komponentem prawa do sądu. Stanowi jedną z gwarancji prawa do rzetelnego postępowania przy podejmowaniu rozstrzygnięć indywidualnych. Umożliwia kontrolę prawidłowości rozstrzygnięć wydawanych w pierwszej instancji i zakłada, że kontrola będzie sprawowana przez organ kompetentny i niezależny (por. L. Garlicki, uwagi do art. 176, [w:] Konstytucja..., op. cit., t. 4, Warszawa 2005, s. 1-2).

Wyrok TK z dnia 13 lipca 2009 r., SK 46/08, OTK-A 2009/7/109, Dz.U.2009/115/974

Standard: 1438 (pełna treść orzeczenia)