Umorzenie składek na ubezpieczenie osób prowadzących działalność gospodarczą (abolicja)

Jak wynika z art. 1 ust. 10 – 11 ustawy warunkiem umorzenia w/w należności ( o których mowa w ust. 1 i 6 ) jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Niepodlegające umorzeniu w/w należności, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej warunki umorzenia. Stosownie do art. 1 ust. 13 ustawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o umorzeniu należności, po spełnieniu warunku spłaty niepodlegających abolicji składek w terminie 12 miesięcy od wydania decyzji warunkowej lub o odmowie umorzenia przedmiotowych należności w przypadku niespełnienia podanego wyżej warunku.

Jak wynika z przytoczonych uregulowań ustawodawca przewidział dwustopniowe orzekania przez ZUS w przedmiocie umorzenia składek na ubezpieczenie osób prowadzących działalność gospodarczą tj. najpierw wydawana jest decyzja warunkowa, określająca warunki umorzenia a następnie w zależności od tego czy warunki zostały w terminie spełnione, decyzja umarzająca należności lub decyzja odmowna.

Przytaczając w tym miejscu pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w postanowieniu z dnia 11 października 2016 r. I UZ 18/16 legalis nr 1564915, który Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własny, stwierdzić należy, że: „ użycie w art. 1 ust. 8 ustawy abolicyjnej zwrotu „ustala także” jasno wskazuje, że przewidziana w tym przepisie decyzja powinna zawierać dwa elementy składowe, po pierwsze - określenie warunków umorzenia ustanowionych w ust. 10-12 oraz po drugie - ustalenie kwot należności podlegających umorzeniu. Warunkiem umorzenia należności składkowych (w kwotach ustalonych w decyzji określającej warunki umorzenia) jest nieposiadanie, na dzień wydania decyzji o umorzeniu (przewidzianej w art. 1 ust. 13 pkt 1), składek niepodlegających umorzeniu oraz pozostałych należności powstałych w konsekwencji ich nieopłacenia. Skoro przesłankę spełnienia tego warunku stanowi spłata niepodlegających umorzeniu należności określonych w art. 1 ust. 10, w trybie przewidzianym w art. 1 ust. 11 i 12, a konsekwencją jego niespełnienia jest wydanie decyzji o odmowie umorzenia należności (art. 1 ust. 13 pkt 2), to organ rentowy w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy powinien warunek ten określić (skonkretyzować) przez wskazanie również kwot należności niepodlegających umorzeniu, przypadających do spłaty na datę złożenia wniosku”. Niewątpliwie zatem osoba występująca z wnioskiem o umorzenie należności powinna nie tylko wiedzieć, jakie kwoty należności - według wyliczeń organu rentowego - podlegają umorzeniu, ale także jakie przypadają jej do zapłaty.

Wyrok SO w Rzeszowie z dnia 20 września 2017r., IV U 207/17

Standard: 10139 (pełna treść orzeczenia)