Rozstrzyganie na posiedzeniu niejawnym

Element składający się na treść prawa do sądu gwarantuje ukształtowanie procedury sądowej zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności. Nie oznacza to jednak, by wszelkie rozstrzygnięcia podejmowane musiały być przez sąd po przeprowadzeniu rozprawy. Twórcy Konstytucji kształtowali jej przepisy z pełną świadomością zastanego modelu procedur sądowych pozwalającego na podejmowanie przez sąd istotnych rozstrzygnięć, także kończących postępowanie na posiedzeniu bez przeprowadzenia rozprawy. Dotyczy to w szczególności etapu wstępnego procedur sądowych, gdy podejmowane są decyzje, czy sprawa kwalifikuje się do rozpoznania przez sąd. Zarówno na gruncie regulacji konstytucyjnych, jak i na szczeblu międzynarodowym uznaje się, że prawo do sądu obejmuje także prawo do rozpoczęcia postępowania, jednakże prawo zainicjowania postępowania może być poddane różnego rodzaju ograniczeniom, o ile tylko nie dochodzi do naruszenia istoty tego prawa.

Art. 45 Konstytucji nie stanowi wymogu rozpatrzenia każdej sprawy przez sąd na rozprawie, co z kolei nie pozwala na uznanie, że w tym przypadku doszło do naruszenia zasady jawności, którą należy odnosić do rozprawy, a nie posiedzenia (art. 45 ust. 2 Konstytucji). "W szczególności jedynie rozprawy mogą być obiektywnie fazami postępowania sądowego. Jawność w stosunku do innych niż rozprawa faz postępowania praktycznie oznacza możliwość informowania się o ich przebiegu i o podjętych rozstrzygnięciach" (zob. P. Sarnecki [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003).

Wyrok TK z dnia 15 czerwca 2004 r., SK 43/03, OTK-A 2004/6/58, Dz.U.2004/145/1545

Standard: 1425 (pełna treść orzeczenia)