Odpowiedzialność dostawcy z tytułu rękojmi (art. 609 k.c.)

Z treści art. 609 kc – wynika domniemanie, że wada produktu jest wynikiem okoliczności obciążających dostawcę. Dla obalenia tego domniemania, konieczne jest udowodnienie okoliczności wykazanych w drugiej części tego przepisu (chyba, że dostawca…), a ciężar dowodzenia zgodnie z zasadą wynikającą z art. 6 kc obciąża dostawcę, w tym wypadku pozwanego.

Z treści art. 609 kc wynika, że na dostawcę zostaje przerzucone ryzyko, które w normalnych okolicznościach powinno obciążać pozwanego, bowiem dostawca jest podmiotem profesjonalnym w zakresie wytwarzania rzeczy danego rodzaju, a tym samym jego odpowiedzialność powinna być surowsza.

Wyrok SA w Rzeszowie z dnia 14 czerwca 2018 r., I AGa 52/18

Standard: 37862 (pełna treść orzeczenia)

W przypadku umowy dostawy zagadnienie rękojmi reguluje art. 609 k.c., który przewiduje, ze dostawca ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne dostarczonych rzeczy także w tym wypadku, gdy wytworzenie rzeczy nastąpiło w sposób określony przez odbiorcę lub według dostarczonej przez niego dokumentacji technologicznej, chyba że dostawca, mimo zachowania należytej staranności, nie mógł wykryć wadliwości sposobu produkcji lub dokumentacji technologicznej albo że odbiorca, mimo zwrócenia przez dostawcę uwagi na powyższe wadliwości, obstawał przy podanym przez siebie sposobie produkcji lub dokumentacji technologicznej. Natomiast zgodnie z art.612 k.c., do kwestii nieuregulowanych oraz do praw i obowiązków dostawcy i odbiorcy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.

Po myśli powołanego wyżej art.609 k.c. to na dostawcę jako podmiot trudniący się profesjonalnie produkcją rzeczy danego rodzaju zostaje przerzucone ryzyko związane z ich wadliwością. Dostawca ponosi zatem pełną odpowiedzialność za zabezpieczenie prawidłowego toku procesu produkcji; wszelkie uchybienia w tym zakresie, brak stosownego przygotowania, wiedzy czy umiejętności pozwalających na wykrycie nieprawidłowości są okolicznościami obciążającymi dostawcę. Wszak należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (E.Niezbecka, (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna, red. A.Jakubecki, LEX 2014, uwaga 3 do art.609 k.c.).

Konstrukcja powołanego przepisu świadczy o przyjęciu domniemania, że wada produktu jest wynikiem okoliczności obciążających dostawcę. Dla obalenia tego domniemania konieczne jest udowodnienie okoliczności wskazanych w zdaniu drugim przepisu, a ciężar dowodzenia, zgodnie z zasadą wynikającą z art.6 k.c., obciąża powódkę będącą dostawcą.

Co do zasady poza udowodnieniem przez powódkę negatywnego wpływu warunków przechowywania na stan produktu (co nie nastąpiło) uwolnienie się od odpowiedzialności za wady produktu mogło nastąpić po wykazaniu, że dostawca, mimo zachowania należytej staranności, nie mógł wykryć wadliwości sposobu produkcji lub dokumentacji technologicznej albo że odbiorca, mimo zwrócenia przez dostawcę uwagi na powyższe wadliwości, obstawał przy podanym przez siebie sposobie produkcji lub dokumentacji technologicznej (art.609 k.c. zdanie drugie).

O ile bowiem uwolnienie się od odpowiedzialności za wady produktu obciąża dostawcę, to odbiorca ma obowiązek udowodnienia istnienia wady i jej zakresu.

Stosownie do art.565 k.c. w związku z art.612 k.c., jeżeli spośród rzeczy dostarczonych tylko niektóre są wadliwe i dają się odłączyć od rzeczy wolnych od wad, bez szkody dla stron obu, uprawnienie odbiorcy do odstąpienia od umowy ogranicza się do rzeczy wadliwych.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 31 marca 2017 r., V ACa 577/16

Standard: 9480 (pełna treść orzeczenia)