Przysposobienie anonimowe; nierozwiązywalne; zgoda blankietowa (art 119[1] - 119[2] k.r.o.)
Przysposobienie dziecka (art. 114 – 127 k.r.o.)
Podstawowy skutek przysposobienia polega na stworzeniu między przysposobionym a przysposabiającym takiego stosunku, jaki istnieje między rodzicami a dziećmi, a zatem prowadzi do powstania stosunku prawno rodzinnego, będącego ścisłym odpowiednikiem naturalnego stosunku rodzicielskiego, zgodnie z zasadą wyrażoną w łacińskiej paremii adoptio naturam imitatur.
W aspekcie przysposobienia pełnego nierozwiązywalnego (całkowitego), należy zwrócić uwagę na to, że przysposobiony traci swój dotychczasowy stan cywilny, co jest najdalej idącym skutkiem adopcji anonimowej. Polega to na sporządzeniu nowego, pełnego aktu urodzenia dziecka, ze wskazaniem rodziców adopcyjnych jako jego rodziców biologicznych.
Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1741) w razie orzeczenia przysposobienia, na które rodzice dziecka wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę bez wskazania osoby przysposabiającej, sporządza się nowy akt urodzenia przysposobionego; w akcie tym jako rodziców wpisuje się przysposabiających. Ma to na celu realizację ogólnej zasady stabilności praw stanu. Zatem w przypadku przysposobienia pełnego nierozwiązywalnego, a co za tym idzie całkowitego, nie jest możliwe sądowne ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia przysposobionego dziecka ani ustalenie bezskuteczności ojcostwa.
Niedopuszczalność dochodzenia ojcostwa w wypadku przysposobienia anonimowego pozostaje w ścisłym związku z nierozerwalnością takiego przysposobienia. Po wszczęciu przysposobienia zgoda blankietowa staje się nieodwołalna. Takie przysposobienie eliminuje pochodzenie dotychczasowe (naturalne). Konsekwencją tego jest definitywna utrata przez przysposobionego całkowicie jego naturalnego stanu cywilnego. Ma jeden stan cywilny, wynikający z przysposobienia.
Wyrok SO w Białymstoku z dnia 20 kwietnia 2017 r., II Ca 108/17
Standard: 9348 (pełna treść orzeczenia)
Oświadczenie matki dziecka złożone w jej zeznaniach w sprawie o pozbawienie jej władzy rodzicielskiej, że nie będzie zajmować się w przyszłości dzieckiem i chce, aby zostało ono umieszczone w Domu Dziecka nie może być uważane za równoznaczne ze zgodą na przysposobienie dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego (art. 118 § 3 k.r.o.).
W sytuacji więc, gdy rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, zgoda na przysposobienie dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego (art. 118 § 3 k.r.o.) nie może być już wyrażona.
Orzeczenie przysposobienia bez wymaganej zgody osoby uprawnionej do jej wyrażenia i bez udziału przedstawiciela ustawowego dziecka w postępowaniu, a nawet bez przesłuchania wnioskodawców godzi w podstawowe prawa dziecka
Postanowienie SN z dnia 28 marca 1980 r., III CRN 25/80
Standard: 29082 (pełna treść orzeczenia)