Zażalenie na postanowienie o przysądzeniu własności; prekluzja uchybień procesowych (art. 998 § 2 k.p.c.)

Zażalenie na postanowienie o przysądzeniu własności może opierać się na wielu różnorodnych podstawach. W żadnym jednak razie - i na tym polega swoisty sens unormowania, stojącego na gruncie prawomocności postanowienia co do przybicia - podstawą zażalenia nie mogą być uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia.

Wszystkie uchybienia, o których mowa jest w art. 998 § 2 zdanie drugie k.p.c., należy traktować w świetle tego przepisu w sposób jednolity, bez możliwości wyłączenia jakichkolwiek uchybień sprzed uprawomocnienia się przybicia. Wniosek ten wynika z reguły interpretacyjnej, według której jeżeli ustawa nie dokonuje rozróżnień, brak jest podstaw do ich formułowania.

O tym, że przepis prawny w jednolity sposób nakazuje traktować wszystkie uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia, świadczy określenie ich jako uchybień, których dopuszczono się do czasu uprawomocnienia się przybicia, a więc uchybień, które powstały we wcześniejszej fazie. Następuje swoiste, związane z prawomocnością, sprekludowanie możności podnoszenia uchybień procesowych oraz innych wadliwości postępowania i orzekania.

Przy wykładni art. 998 § 2 zdanie drugie k.p.c. należy mieć również na względzie przepis ogólny, według którego w postępowaniu egzekucyjnym zażalenie na postanowienie sądu przysługuje w wypadkach w ustawie przewidzianych.

Postanowienie SO w Częstochowie z dnia 13 kwietnia 2017 r., VI Cz 405/17

Standard: 58194 (pełna treść orzeczenia)

Art. 998 § 2 k.p.c. stanowi, że podstawą zażalenia na postanowienie o przysądzeniu własności nie mogą być uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia. Dokonując wykładni tego przepisu i rozważając zakres przedmiotowy postępowania po wydaniu postanowienia o przybiciu a przed przysądzeniem własności, w orzecznictwie zostało przyjęte, że przedmiotem merytorycznego badania sądu w tym stadium postępowania mogą być tylko przesłanki z art. 998 § 1 k.p.c.. Kontrola sądu ogranicza się więc do stwierdzenia, czy postanowienie o przybiciu lub ustaleniu ceny nabycia jest prawomocne i czy wykonane zostały warunki licytacyjne albo też wpłacona została cała cena kupna przez nabywców. Poza tak określonym zakresem rozpoznania sprawy pozostaje ocena prawidłowości poprzedniego postępowania i jego ewentualnych uchybień, które z momentem uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu ulegają prekluzji. Wyrazem tego jest, wynikające z art. 998 § 2 k.p.c., wyłączenie ich jako podstawy zażalenia na postanowienie o przysądzeniu własności (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 04.10.1972 r., III CZP 69/72, OSNCPiU 1973, Nr 5, poz. 74; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12.12.1997r., III CKN 383/97, Legalis Nr 32010; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31.05.2000 r., I CKN 718/00, Legalis Nr 84233; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 09.08.2000 r., I CKN 768/00, Legalis Nr 54801; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22.08.2000 r., III CKN 1149/00, Legalis Nr 278574; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 09.03.2005 r., III CK 258/04, Legalis Nr 254096).

Postanowienie SO w Kaliszu z dnia 11 kwietnia 2017 r., II Cz 94/17

Standard: 9316 (pełna treść orzeczenia)