Przesłanki żądania odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa
Żądanie odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa (art. 439 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z treścią art. 439 k.c. przesłanką żądania jest bezpośrednie zagrożenie wystąpienia szkody. Bezpośredniość zagrożenia w doktrynie utożsamiana jest ze stanem, w którym powstanie szkody jest bądź "realne" bądź "graniczące z pewnością" bądź oznacza "dostatecznie wysoki stopień prawdopodobieństwa wystąpienia skutku”. Natomiast w świetle opinii biegłego, jakkolwiek niebezpieczeństwo takie występuje to jest ono wyłącznie potencjalne i dopiero z upływem czasu może stać się coraz bardziej realne. Niebezpieczeństwo to jest związane z potencjalną możliwością odłamania się któregoś z obumarłych konarów szkieletowych lub konarów przewodnikowych. Wystąpienie takiego zdarzenia jest nieprzewidywalne w czasie. Zdaniem biegłego może ono wystąpić w przedziale od 2 do 5 lat. Nie występuje zatem bezpośrednie niebezpieczeństwo wystąpienia szkody, a takie co najwyżej nastąpi w przyszłości.
Na uwagę zasługują również informacje przedstawione przez biegłego obejmujące charakterystykę drzewa z gatunku topola włoska, z których wynika, że są to drzewa o wysokim ryzyku przewrócenia się i złamania. Potencjalne ryzyko ułamania się konarów zachodzi zatem również w przypadku zdrowego, żywotnego drzewa. Nie jest to jednak powód, aby gatunek ten eliminować z terenów zamieszkania z uwagi na jego indywidualne predyspozycje. Jeśli możliwe jest zapobieżenie lub znaczne ograniczenie możliwości wystąpienia niepożądanych sytuacji, to należy przede wszystkim skorzystać z tych form, natomiast decyzja o wycięciu drzewa winna być ostatecznością podyktowaną niemożnością rozwiązania problemu w odmienny sposób. Należy bowiem mieć na względzie, że nakazanie pozwanym wycięcie drzewa skutkowałoby ingerencją w ich prawo własności, prawo do decydowania o wyglądzie ich działki, sposobie korzystania z niej i utrzymywania jej walorów i cech, które pozwani jako właściciele postrzegają za ważne. Dlatego tego rodzaju inferencja dopuszczalna w świetle art. 439 k.c. musi być niezbędna do wyeliminowania grożącego niebezpieczeństwa.
Wyrok SR Szczecin-Prawobrzeże i Zachód z dnia 10 kwietnia 2017 r., III C 839/15
Standard: 9064 (pełna treść orzeczenia)
Roszczenia o zapobieżenie szkodzie oraz o danie odpowiedniego zabezpieczenia przysługują podmiotowi, któremu wskutek zachowania się innej osoby zagraża bezpośrednio szkoda. Grożący uszczerbek może mieć charakter majątkowy lub niemajątkowy i dotyczyć wszelkich chronionych dóbr podmiotu zagrożonego. Roszczeń z art. 439 k.c. można dochodzić wyłącznie w przypadkach, gdy zagrożenie szkodą ma bezpośredni charakter. Oznacza to konieczność ustalenia związku przyczynowego między zachowaniem określonego podmiotu, a stanem zagrożenia szkodą, przy czym prawdopodobieństwo jej wystąpienia powinno być nadzwyczaj duże.
W ocenie Sądu Apelacyjnego wszystkie te przesłanki zostały spełnione. Powódka ponosi ewidentną szkodę na skutek podtopienia nieruchomości i zalewania piwnicy budynku mieszkalnego. Z opinii biegłego jednoznacznie wynika, że istnieje bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy oddziaływaniem stawów rybnych należących do pozwanej, a zjawiskiem wywołującym szkodę - zalewaniem budynku. Zagrożenie szkodą ma bezwzględnie charakter bezpośredni.
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 25 listopada 2014 r., V ACa 637/14
Standard: 21420 (pełna treść orzeczenia)