Rozwiązanie umowy dożywocia
Rozwiązanie umowy dożywocia (art. 913 § 2 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Z uwagi na różne przesłanki umożliwiające wystąpienie z żądaniem, roszczenia przewidziane w art. 913 §1 i 913 § 2 k.c. wzajemnie się wykluczają. Mimo, że wybór pomiędzy nimi należy do powoda, to jednak w razie gdy rozwiązanie umowy byłoby nadmiernym rozstrzygnięciem, sąd może powództwo o rozwiązanie umowy oddalić.
W sprawie powodowie jednoznacznie domagali się rozwiązania umowy dożywocia i nie wnosili o zamianę konkretnych świadczeń na rentę. W konsekwencji nie mogą zarzucać braku dokładnej analizy sytuacji finansowej pozwanych w kontekście ich możliwości płatniczych ewentualnej renty. W tej sprawie nie było potrzeby badania tej kwestii, gdyż nie była ona objęta jej przedmiotem, tak jak nie była objęta tym przedmiotem wartość świadczeń wynikających z umowy dożywocia, a to do tej wartości należałoby odnosić możliwości finansowe pozwanych.
Wyrok SA w Białymstoku z dnia 15 września 2017 r., I ACa 574/16
Standard: 9488 (pełna treść orzeczenia)
Ustawodawca przewidział możliwość zmiany stosunku dożywocia, gdy z jakichkolwiek powodów wytworzą się pomiędzy dożywotnikiem, a zobowiązanymi takie stosunki, że nie można wymagać, aby pozostawali oni nadal w bezpośredniej ze sobą styczności. W razie zajścia tej przesłanki istnieje w zasadzie podstawa do wystąpienia z roszczeniem zamiany świadczeń dożywotnich na rentę (art. 913 § 1 k.c. i art. 914 k.c.). Natomiast do rozwiązania umowy dożywocia nie wystarcza powstanie między stronami niewłaściwego stosunku uniemożliwiającego im pozostawanie nadal w bezpośredniej styczności. Treść art. 913 § 2 k.c. stanowi wyraźnie, że umowę dożywocia można rozwiązać tylko w wypadkach wyjątkowych, jeżeli zwłaszcza zamiana świadczeń wynikających z dożywocia na rentę nie zapewnia już dożywotnikowi dostatecznej ochrony.
Wyrok SO w Łomży z dnia 5 maja 2016 r., I C 790/15
Standard: 9487 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z treścią art. 913 § 2 k.c. w wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. Z porównania brzmienia § 1 i 2 art. 913 k.c. wynika, że podstawową dyspozycję zawiera § 1, zgodnie z którym jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem, a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
Z powyższego wynika, że zasadniczą przesłanką rozwiązania umowy dożywocia jest niewłaściwy układ stosunków, uniemożliwiający bezpośrednią styczność stron, zaś art. 913 § 2 k.c. zawiera jedynie dodatkowe zastrzeżenie, że rozwiązanie umowy może nastąpić tylko w wypadkach wyjątkowych.
Do rozwiązania umowy dożywocia konieczne jest wystąpienie okoliczności z art. 913 § 1 k.c., a ponadto wyjątkowość zaistniałej sytuacji, która wyraża się przede wszystkim w fakcie, że zamiana dożywocia na rentę nie prowadzi do należytego rezultatu (np. gdy zobowiązany nie jest w stanie płacić renty zaspokajającej potrzeby dożywotnika), ale także w drastycznym naruszaniu przez zobowiązanego zasad współżycia społecznego (wyrok SA w Katowicach z dnia 21 listopada 1995r., I ACr 520/95).
Wyrok SO w Nowym Sączu z dnia 25 września 2014 r., III Ca 481/14
Standard: 8616 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 26343 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 28717 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 31979 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 30891 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 51818 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 29901 (pełna treść orzeczenia)