Renta szkoleniowa
Świadczenia i zasiłki w systemie zabezpieczenia społecznego na podstawie przepisów szczególnych
Z mocy art. 102 ust. 2 pkt 4 tej ustawy, prawo do renty szkoleniowej ustaje od dnia otrzymania zawiadomienia od starosty o tym, że osoba zainteresowana przed upływem 6 miesięcy nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu. W zakresie skutków prawnych wywołanych przez ustanie prawa do renty szkoleniowej w oparciu o powołaną wyżej regulację, jest ono równoznaczne ze skróceniem okresu pobierania tego świadczenia wynikającym z przepisu art. 60 ust. 1 i 4 pkt 2 ustawy emerytalnej. Przewiduje on, że osobie spełniającej warunki określone w art. 57, w stosunku do której orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, przysługuje renta szkoleniowa przez okres 6 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. Okres ten może ulec skróceniu, jeżeli przed jego upływem starosta zawiadomi organ rentowy o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu. Jak trafnie wskazał apelujący, uzyskanie i weryfikacja danych niezbędnych do przeprowadzenia przekwalifikowania zawodowego leży w zakresie obowiązków Powiatowego Urzędu Pracy, który obciąża obowiązek informowania starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu) o powstaniu i odpadnięciu przesłanek materialnoprawnych korzystania przez określoną osobę z prawa do renty szkoleniowej (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 14 lutego 2008r., III AUa 337/07).
Przepisu art. 60 ust. 1 i 4 pkt 2 ustawy emerytalnej przewiduje, że osobie spełniającej warunki określone w art. 57, w stosunku do której orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, przysługuje renta szkoleniowa przez okres 6 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. Okres ten może ulec skróceniu, jeżeli przed jego upływem starosta zawiadomi organ rentowy o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu. Jak trafnie wskazał apelujący, uzyskanie i weryfikacja danych niezbędnych do przeprowadzenia przekwalifikowania zawodowego leży w zakresie obowiązków Powiatowego Urzędu Pracy, który obciąża obowiązek informowania starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu) o powstaniu i odpadnięciu przesłanek materialnoprawnych korzystania przez określoną osobę z prawa do renty szkoleniowej (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 14 lutego 2008r., III AUa 337/07).
Na akceptację zasługuje stanowisko Sądu Okręgowy, zgodnie z którym dokonana przez Powiatowy Urząd Pracy w C. w imieniu Prezydenta Miasta C. weryfikacja posiadania przez ubezpieczonego uprawnień do korzystania z pomocy i świadczeń przewidzianych dla poszukujących pracy, była nieprawidłowa i jako taka, nie mogła uzasadniać wstrzymania mu wypłaty renty szkoleniowej. Wbrew wywodom apelującego, nie wystąpiła żadna z przyczyn wskazanych przez Powiatowy Urząd Pracy w C. w skierowanym do organu rentowego piśmie 13 października 2015r., wskazującym na to, że ubezpieczony nie chce poddać się przekwalifikowaniu zawodowemu. Pierwszą z nich było nieprzedłożenie przez niego żądanych dokumentów potwierdzających posiadane wykształcenie i kwalifikacje. Tymczasem, jak trafnie zaakcentował Sąd I instancji, zarówno świadectwo szkolne ubezpieczonego, jak i wszystkie jego świadectwa pracy, wpisy dotyczące zarejestrowania i wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej i orzeczenie o stopniu niepełnosprawności były już w posiadaniu tego Urzędu w związku z jego wcześniejszą rejestracją, jako osoby bezrobotnej. Wobec dysponowania przez Urząd wszystkimi wymaganymi dokumentami, nieprzedłożenie ich po raz kolejny przez ubezpieczonego, nie mogło wywołać zatem dla niego żadnych negatywnych skutków prawnych. Skoro Urząd ten posiadał wszystkie wymagane dokumenty, to nie mógł powołać się na ich brak dający podstawę odmowy jego rejestracji.
Niezgodna z rzeczywistością była też druga przyczyna uzasadniająca wstrzymanie wypłaty świadczenia ubezpieczonego. Powiatowy Urząd Pracy w C., a za nim organ rentowy, powołał się na rozmowę przeprowadzoną z doradcą zawodowym, podczas której ubezpieczony miał oświadczyć, że nie widzi sensu w rejestracji w Urzędzie oraz w przekwalifikowaniu. Przy założeniu, że powyższa informacja jest prawdziwa nie sposób wywnioskować z niej, że ubezpieczony nie poddał się przekwalifikowaniu zawodowemu, o czym mowa w art. 60 ust. 4 pkt 2 ustawy emerytalnej. Niedostrzeganie sensu w rejestracji w Urzędzie i w przekwalifikowaniu w żadnym wypadku nie może być utożsamiane z odmową poddania się takiemu przekwalifikowaniu. Można bowiem nie widzieć w tym sensu, ale poddać się temu, bądź też nie poddać się przekwalifikowaniu, choć dostrzega się jego sens.
Nie sposób przy tym zgodzić się ze stanowiskiem prezentowanym przez apelującego, zgodnie z którym decyzja starosty wskazująca, że osoba zainteresowana nie poddała się przekwalifikowaniu zawodowemu, jest dla niego wiążąca i stanowi podstawę do „odmowy prawa” do renty szkoleniowej. Przede wszystkim Prezydent Miasta nie wydał żadnej decyzji administracyjnej w tym przedmiocie. Ponadto, jego stanowisko w tym względzie z istoty rzeczy nie może być uznane za wiążące, skoro w świetle art. 60 ust. 4 pkt 2 ustawy emerytalnej 6-miesięczny okres wypłaty renty szkoleniowej może (co nie oznacza, że musi) ulec skróceniu, jeżeli przed upływem tego okresu starosta zawiadomi organ rentowy o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu. Tym samym, w żadnym wypadku organ rentowy nie był zobligowany do wstrzymania wypłaty świadczenia ubezpieczonego w oparciu o niezgodne z rzeczywistością informacje uzyskane z Powiatowego Urzędu Pracy w C., jak trafnie ocenił Sąd Okręgowy.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 1 czerwca 2017 r., III AUa 1483/16
Standard: 8386 (pełna treść orzeczenia)