Wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem złożony przed rozpoczęciem biegu terminu

Dość jednolicie przyjmowano, że w sytuacji złożenia wniosek o doręczenie wyroku przed jego ogłoszeniem jest bezskuteczny, skoro wówczas nawet nie wiadomo, czy w ogóle dojdzie do wydania orzeczenia. Przyjęcie poglądu odmiennego prowadziłoby do absurdalnego twierdzenia, że wniosek taki można składać w każdym czasie, a więc np. po zawiadomieniu o wyznaczeniu rozprawy (zob. postanowienia SN z dnia: 11 października 2002 r., WA 53/02; 19 sierpnia 2009 r., IV KZ 38/09; 1 czerwca 2010 r., IV KZ 30/10; 19 lutego 2013 r., II KZ 5/13; 15 maja 2019 r., II KZ 9/19; 7 marca 2022 r., I KZ 13/22).

Wyrażano także i inne stanowiska, a mianowicie, że w takiej sytuacji sam fakt złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku jeszcze przed jego ogłoszeniem nie może stanowić samoistnej przesłanki do odmowy jego przyjęcia, a zachodzące w tym względzie ewentualne wątpliwości należałoby łatwo usunąć w trybie art. 120 § 1 k.p.k. (zob. postanowienie SN z dnia 22 maja 2014 r., III KZ 15/14).

Rozbieżności interpretacyjne zostały w ostatnim czasie przynajmniej po części usunięte za sprawą wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 13 grudnia 2018 r. w sprawie Witkowski przeciwko Polsce (skarga nr 21497/14), w którym stwierdzono naruszenie art. 6 ust. 1 EKPC polegające na nieuwzględnienie wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia złożonego przed ogłoszeniem wyroku, uznając stanowisko Sadu meriti za zbyt formalistyczne (zob. M. Gudowski, Wyrok w sprawie Witkowski przeciwko Polsce jako przyczynek do dyskusji nad czynnościami procesowymi dokonanymi przed rozpoczęciem biegu terminu procesowego, Prokuratura i Prawo 2020, nr 1, s. 133-140; K. Warecka, Wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem można złożyć przed ogłoszeniem wyroku. Omówienie wyroku ETPC z dnia 13 grudnia 2018 r., 21497/14, Witkowski, LEX/el. 2018). W powołanym wyroku ETPC stwierdził m.in., że zastosowana przez sąd krajowy wykładnia, zresztą niejednolita, a sprowadzająca się do stwierdzenia, że wniosek o uzasadnienie wyroku złożony przed jego ogłoszeniem jest bezskuteczny, przestała służyć pewności prawa i należytemu sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości oraz stanowiła swoistą przeszkodę, która pozbawiła skarżącego możliwości rozpoznania jego sprawy przez sąd odwoławczy 

Postanowienie SN z dnia 16 października 2024 r., I KZP 4/24

Standard: 85076 (pełna treść orzeczenia)

Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku złożony przed jego ogłoszeniem jest bezskuteczny. Przepisy procedury karnej nie dopuszczają możliwości zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia przed ogłoszeniem wyroku. Termin do jego zgłoszenia otwiera ogłoszenie wyroku (art. 422 § 1 k.p.k.), lub jego doręczenie w sytuacji określonej w art. 422 § 2a k.p.k. Zatem złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku przed ogłoszeniem wyroku nie wywołuje skutku w postaci konieczności sporządzenia i przesłania stronie uzasadnienia wraz z odpisem wyroku (postanowienia SN z dnia 19.08.2009 r., IV KZ 38/09 ; z dnia 1.06.2010 r., IV KZ 30/10; z 19.02.2013 r., II KZ 5/13).

Postanowienie SN z dnia 23 sierpnia 2018 r., V KZ 35/18

Standard: 16208 (pełna treść orzeczenia)