Zasady proporcjonalności jako samoistny wzorzec kontroli konstytucyjnej

Z treści normatywnych art. 31 ust. 3 Konstytucji wynika, że określa on przesłanki ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw. Przepis ten wyraża zasadę proporcjonalności ograniczenia w ustawie konstytucyjnych praw i wolności. Zaskarżenie przepisu prawnego wymaga więc, bez względu na sposób inicjowania postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (wniosek, skarga konstytucyjna lub pytanie prawne), wskazania, obok art. 31 ust. 3 Konstytucji, również prawa lub wolności konstytucyjnej, która, zdaniem podmiotu inicjującego postępowanie, została naruszona w sposób niezgodny z zasadą proporcjonalności wyrażoną w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Nie można bowiem, zaskarżając jakiś przepis prawny, wskazywać zasadę proporcjonalności jako wzorzec kontroli konstytucyjnej w sposób abstrakcyjny, nie wskazując i nie uzasadniając, jakie prawo lub wolność konstytucyjna zostały naruszone. Trybunał przypomina, że powyższy pogląd został utrwalony w orzecznictwie Trybunału. Przypomniał o tym Trybunał np. w wyroku z 22 września 2009 r., sygn. SK 3/08, stwierdzając: "art. 31 ust. 3 Konstytucji nie formułuje samoistnego prawa o randze konstytucyjnej i zawsze musi być stosowany wraz z innymi normami konstytucyjnymi (zob. wyrok TK z 22 listopada 2004 r., sygn. SK 64/03, OTK ZU nr 10/A/2004, poz. 107). Nie może więc służyć on za samoistny wzorzec kontroli, w sytuacji gdy skarżący nie wykazał związku pomiędzy naruszeniem zasady proporcjonalności a naruszeniem praw wynikających z innych - wymienionych w petitum skargi konstytucyjnej - wzorców kontroli.

Wyrok TK z dnia 18 lipca 2012 r., K 14/12, OTK-A 2012/7/82, Dz.U.2012/849

Standard: 1040 (pełna treść orzeczenia)