Odszkodowanie z tytułu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa (art. 99 k.p.)
Obowiązek wydania świadectwa pracy (art. 97 – art. 99 k.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W przypadku „niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy” w rozumieniu art. 99 § 1 k.p. podstawą faktyczną kierowanego przez pracownika względem pracodawcy roszczenia odszkodowawczego w limitowanej wysokości określonej w art. 99 § 2 k.p. jest doznany uszczerbek majątkowy spowodowany „tylko” niewydaniem świadectwa pracy przez pracodawcę, względnie złożeniem przez pracodawcę wadliwego oświadczenia wiedzy przez zamieszczenie w treści tego dokumentu błędnych informacji na temat przebiegu zatrudnienia pracownika. Tak więc siłą rzeczy były pracownik, domagający się od dotychczasowego pracodawcy zapłaty odszkodowania i wywodzący przedmiotowe żądanie z faktu, że jego stosunek pracy wygasł i uległ zdecydowanie przedwczesnemu zakończeniu, nie może opierać swego roszczenia na podstawie normatywnej wynikającej z art. 99 § 1 k.p.
Wyrok SN z dnia 25 listopada 2021 r., II PSKP 57/21
Standard: 68518 (pełna treść orzeczenia)
W zakresie żądania zasądzenia odszkodowania na podstawie art. 99 k.p. wskazać należy, że pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa. Powód upatrywał zasadności żądania w oparciu o niewłaściwą treść wydanego świadectwa pracy.
Wydanie niewłaściwego świadectwa pracy polegać może w szczególności na: umieszczeniu w nim informacji niezgodnych ze stanem faktycznym, nieumieszczeniu informacji o zdarzeniach, które rzeczywiście miały miejsce, umieszczeniu informacji o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach bez zgody pracownika lub nieumieszczeniu ich pomimo zgłoszenia stosownego żądania. Przy czym samo żądanie sprostowania świadectwa pracy nie jest przesłanką dochodzenia przez pracownika naprawienia szkody z analizowanego tytułu. Kolejną przesłanką roszczenia o odszkodowanie jest wystąpienie szkody w mieniu pracownika. Z użytego w § 2 art. 99 k.p. sformułowania "przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu" wynika, że szkoda ta polega na utracie zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Nie ponosi więc szkody pracownik, który niezwłocznie podjął kolejne zatrudnienie pomimo stwierdzenia, że świadectwo pracy było niewłaściwe.
Zdaniem Sądu Najwyższego inny rodzaj szkody wyrządzony niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy może być dochodzony na podstawie art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Pracodawca będzie ponosił przewidzianą w art. 99 k.p. odpowiedzialność, jeżeli pomiędzy niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa a zaistniałą szkodą wystąpi związek przyczynowy. Chodzi w tym wypadku o normalne następstwa braku przedmiotowego dokumentu lub nieprawidłowości informacji w nim zawartej. Może to w szczególności polegać na odmowie zatrudnienia pracownika na określonym stanowisku z powodu niedostarczenia świadectwa potwierdzającego posiadanie wymaganego stażu pracy określonego rodzaju. Ciężar udowodnienia powyższych przesłanek spoczywa na pracowniku.
W świetle art. 99 § 2 k.p. odszkodowanie z powodu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy pomimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić. Jeśli pracownik w ogóle nie starał się o nową pracę, należy uznać, że powstała na skutek tej bierności strata nie pozostaje w związku przyczynowym z niewydaniem świadectwa pracy.
Pracownik, jako wierzyciel w odniesieniu do prawa do świadectwa, powinien współpracować z pracodawcą (dłużnikiem) zgodnie z treścią zobowiązania, jego celem gospodarczo-społecznym oraz zasadami współżycia społecznego (art. 354 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Dlatego można wymagać od pracownika, aby mając świadomość niewłaściwości świadectwa, zwrócił się do pracodawcy w celu jego sprostowania.
W ocenie Sądu meriti powód nie wykazał zaistnienia przesłanek roszczenia o odszkodowanie, o jakich mowa w art. 99 § 1 k.p. Bez wątpienia świadectwo pracy zawiera, w świetle poczynionych ustaleń zapisy niezgodne z rzeczywistym stanem, nadto nieprawidłowe nie określające trybu rozwiązania umowy o pracę zgodnego z kodeksem pracy sformułowanie o „rezygnacji pracownika”, jednakże powód nie wykazał, by w związku z tym poniósł jakąkolwiek szkodę. Po pierwsze wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy powód doznał żadnej szkody, kontynuował bowiem zatrudnienie w oparciu o umowę zlecenia u pozwanego pracodawcy. Nie sposób także uznać, że podniósł szkodę w jakiejkolwiek wysokości wobec wydania niewłaściwego świadectwa pracy, skoro w tym okresie podjął nowe zatrudnienie, co miało determinować niemożność zgłoszenia wniosku o sprostowanie treści świadectwa pracy w terminie. Na mocy art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p. to na powodzie ciążył obowiązek wykazania, że w związku z niewłaściwym wydaniem świadectwa pracy podniósł szkodę. Powód nie sprostał temu obowiązkowi, co w konsekwencji prowadziło do oddalenia na mocy art. 99 § 1 i 2 k.p. a contrario żądania w tym zakresie.
Wyrok SR Gdańsk – Południe z dnia 28 lutego 2017 r., VI P 943/14
Standard: 8066 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 23357
Standard: 23360
Standard: 23356