Wyzysk - charakterystyka

Konstrukcja pojęcia „wyzysk” oparta jest na dysproporcji majątkowej wartości wzajemnych świadczeń stron. Pozwala to na nawiązanie do zasady słuszności kontraktowej, której daje się tu priorytet przed zasadą pewności obrotu i stabilności umowy. Jednakże ustalenie nawet najbardziej rażącej dysproporcji świadczeń nie wystarcza do zakwalifikowania danego przypadku do wyzysku, konieczny jest dodatkowo element subiektywny. Chodzi mianowicie o to, ażeby druga strona (wyzyskujący) była świadoma tego, że zgoda partnera na niekorzystne warunki umowy jest wynikiem jego niedołęstwa, niedoświadczenia lub sytuacji, w jakiej się znalazł.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 13 kwietnia 2017 r., I ACa 1165/16

Standard: 7936 (pełna treść orzeczenia)

Niezasadna jest ocena, że nie ma możliwości zastosowania konstrukcji wyzysku do umowy pożyczki zabezpieczonej przewłaszczeniem. Pozwany powołuje się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012r.(III CSK 221/11, LEX nr 1164737), który tak w wyroku jak i uzasadnieniu w ogóle nie odnosi się do wyzysku i umowy pożyczki, w treści której zawarto postanowienie o jej zabezpieczeniu, zwłaszcza w drodze przewłaszczenia. Ocenę prawną, ze instytucja wyzysku unormowana w treści art. 388 k.c. może mieć zastosowanie do umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie Sąd Apelacyjny wyraził przy poprzednim rozpoznaniu sprawy, ocena ta wiąże Sąd Apelacyjny w niniejszej sprawie.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 15 grudnia 2016 r., I ACa 1035/16

Standard: 17401 (pełna treść orzeczenia)