Ugoda zawarta przed mediatorem zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości
Forma umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości (art. 158 k.c.) Ugoda (art. 917 k.c.)
O ile ugodę zawartą przed mediatorem traktować jako umowę zobowiązującą do przeniesienia własności, jest ona nieważną i sama w sobie nie przenosi własności udziału w nieruchomości należącego do pozwanej. Brak również podstaw dla uwzględnienia powództwa o treści wskazanej w pozwie. Sąd Apelacyjny rozważał również żądanie pozwu pod kątem art. 183[15] § 1 kpc stanowiącego, że ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem, a ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym, a przepis ten nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej. I ten przepis nie pozwala na uwzględnienie powództwa.
Po pierwsze o ile nawet przedmiotowa ugoda zwarta przed mediatorem miałaby moc ugody zawartej przed sądem, to sama w sobie przenosiłaby własność, stąd żądanie pozwu o zobowiązanie pozwanej do złożenia oświadczenia woli przenoszącego własność byłoby nieuprawnione.
Po wtóre ugoda ta nie ma mocy ugody zawartej przed sądem, bowiem nie została zatwierdzona przez sąd. Zgodnie bowiem z art. 183[14] kc jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd na wniosek strony niezwłocznie przeprowadza postępowanie co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem. Sąd zatwierdza ugodę postanowieniem na posiedzeniu niejawnym. Niespornym było, że ugoda ta nie została zatwierdzona, a w każdym razie powód nie przedstawił postanowienia, o którym mowa w art. 183[14] kc.
W końcu podać należy, ze art. 184[15] § 2 kc stanowi, że przepis z § 1 tej normy nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej – przepis ten nie stanowi więc o niczym innym jak o tym, że ugoda zawarta przed mediatorem nie posiada mocy równej aktowi notarialnemu. Również w piśmiennictwie wskazano, że istotną różnicą między ugodą zawartą przed sądem, a zatwierdzoną przez sąd ugodą zawartą przed mediatorem jest to, że jedynie ugoda zawarta przed sądem ma moc równą aktom notarialnym.
Stanowisko to Sąd Apelacyjny orzekający w niniejszym składzie podziela.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 23 września 2016 r., I ACa 404/16
Standard: 7771 (pełna treść orzeczenia)