Interes prawny interwenienta ubocznego
Interwencja uboczna (art. 76 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Status interwenienta ubocznego nabywany jest już z mocy samego oświadczenia o wstąpieniu do postępowania. Dopiero zgłoszenie przez jedną ze stron opozycji pozwala sądowi na weryfikację, czy interwenient rzeczywiście posiada interes prawny, o którym mowa w art. 76 k.p.c. Żaden przepis, co trafnie zauważa skarżący, nie przewiduje przy tym możliwości zweryfikowania tej kwestii z urzędu.
Z treści art. 77 § 1 zd. 1 k.p.c. wynika, że interwenient uboczny składa oświadczenie o wstąpieniu do sprawy w piśmie procesowym, w którym wskazuje, jaki ma interes prawny we wstąpieniu i do której ze stron przystępuje. Językowe ujęcie tego unormowania wyraźnie wskazuje, że status interwenienta uzyskuje się wskutek samego tylko oświadczenia o wstąpieniu do sprawy. Wprawdzie mający dla interwencji ubocznej znaczenie definicyjne art. 76 k.p.c. przewiduje, że przystąpić do sprawy może tylko ten, kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, jednak proceduralne ramy badania przesłanki posiadania interesu prawnego unormowano dopiero w art. 78 k.p.c. Z art. 78 § 2 k.p.c. wynika natomiast, że interes prawny interwenienta ubocznego jest rzeczywiście badany jedynie w razie zgłoszenia opozycji. Jednocześnie, stosownie do art. 78 § 3 k.p.c., mimo wniesienia opozycji interwenient uboczny bierze udział w sprawie, dopóki orzeczenie uwzględniające opozycję nie stanie się prawomocne.
Postanowienie SN z dnia 7 marca 2024 r., III CZ 381/23
Standard: 76632 (pełna treść orzeczenia)
Stosownie do treści art. 76 k.p.c. kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, może w każdym stanie sprawy aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji przystąpić do tej strony (interwencja uboczna). W myśl art. 78 k.p.c. każda ze stron może zgłosić opozycję przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego, jednakże nie później niż przy rozpoczęciu najbliższej rozprawy (§ 1). Sąd oddali opozycję po przeprowadzeniu co do niej rozprawy, jeżeli interwenient uprawdopodobni, że ma interes prawny we wstąpieniu do sprawy (§ 2).
Interes prawny w rozumieniu powołanych przepisów występuje wtedy, gdy wynik sprawy może mieć znaczenie dla sfery praw i obowiązków interwenienta. Sąd Apelacyjny zgadza się z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w postanowieniu z dnia 3 kwietnia 1973 roku, sygn. akt I CZ 27/73 (LEX nr 7241), zgodnie z którym interes prawny, o którym mowa w art. 76 k.p.c. i art. 78 § 2 k.p.c. należy pojmować szeroko i przyjąć, że zachodzi on w każdym wypadku, w którym rozstrzygnięcie sporu może wywrzeć jakiekolwiek skutki w sferze prawnej interwenienta, oraz że przeciwko zawężającej wykładni pojęcia „interesu prawnego” w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów przemawiają również względy celowości, bowiem udział interwenienta ubocznego w procesie z reguły pozostaje w zgodzie z dążeniem do ustalenia w sporze prawdy obiektywnej.
W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy zasadnie stwierdził, że nie zachodzi żadna z przesłanek ewentualnego roszczenia regresowego przeciwko interwenientowi ubocznemu, jednak już sama możliwość utraty przez niego zniżek ubezpieczeniowych winna prowadzić do wniosku, że po jego stronie zachodzi interes prawny pozwalający wziąć mu udział w procesie. Ewentualna utrata takich zniżek, powodująca konieczność uiszczania wyższych składek ubezpieczeniowych, byłaby faktem w oczywisty sposób dotyczącym sfery interesów prawnych interwenienta. Prowadzi to do wniosku, że rozstrzygnięcie niniejszej sprawy może mieć pośredni wpływ na jego sferę prawną.
Wobec powyższego należało zmienić zaskarżone postanowienie i oddalić opozycję powódki, co Sąd Apelacyjny uczynił na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.
Postanowienie SA w Krakowie z dnia 16 maja 2016 r., I ACz 798/16
Standard: 7755 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 7757
Standard: 7758
Standard: 7756