Prawo do wynagrodzenia a niepowodzenia gospodarcze pracodawcy
Prawo do wynagrodzenia (art. 13 k.p.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z art. 13 k.p. pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Natomiast art. 80 k.p. stanowi, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Pracodawca nie może być zwolniony z obowiązku wypłacenia wynagrodzenia za pracę z tego powodu, że stanowi to dla niego nadmierne obciążenie finansowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2006 roku, sygn. akt II PK 113/05, OSNP 2006/23-24/348). Pracownik nie ponosi ryzyka związanego z działalnością pracodawcy (art. 117 § 2 k.p.).
Nie jest sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa dochodzenie przez pracowników roszczeń o należne im wynagrodzenie za pracę w sytuacji, gdy nie ponoszą winy za nieosiągnięcie przez pracodawcę spodziewanych korzyści z działalności gospodarczej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 1998 roku, sygn. akt I PKN 49/98, OSNP 1999/11/362). Z wyżej przytoczonych wyroków jednoznacznie wynika, iż pracodawca nie może usprawiedliwiać niewypłacania części, czy też całości wynagrodzenia, faktem, że jego kontrahenci nie wywiązują się ze swoich zobowiązań względem niego.
Wyrok SR dla Warszawy Pragi - Południe z dnia 13 maja 2013 r., VI P 263/12
Standard: 7685 (pełna treść orzeczenia)
Podział ustalonego w umowie o pracę wynagrodzenia zasadniczego na części, z których jedna zostaje uzależniona od wyników gospodarczych pracodawcy, jest sprzeczny z zasadą ryzyka gospodarczego pracodawcy (art. 78 k.p.).
Art. 78 § 1 k.p. Według tego przepisu wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Przepis ten nie przewiduje możliwości konstruowania indywidualnych wynagrodzeń (wynagrodzenia za pracę) w zależności od dodatniego wyniku ekonomicznego jednostki organizacyjnej, w której pracownik jest zatrudniony, względnie całego zakładu pracy, ewentualnie w zależności od uzyskanego przez pracodawcę zysku netto.
W doktrynie i orzecznictwie dopuszcza się pewien pośredni sposób wpływania na wynagrodzenie pracownika poprzez konstruowanie określonych funduszów w przedsiębiorstwie, zależnych od wyniku gospodarczego, z których następnie przyznawane są indywidualne premie. Nie jest już jednak dopuszczalne, ze względu na art. 78 § 1 k.p., uzależnianie indywidualnych premii wypłacanych z tych funduszów od wyników ekonomicznych. Istnienie systemów premiowania, które poprzez stworzone fundusze premiowe nawiązują do wyników działalności gospodarczej nie stanowią argumentu na rzecz tezy o dopuszczalności obciążenia pracownika ryzykiem gospodarczym, które spoczywa na pracodawcy. Nie jest zatem również dopuszczalne konstruowanie wynagrodzenia zasadniczego pracownika w taki sposób, że jeden z jego elementów jest wprost i bezpośrednio powiązany z ryzykiem gospodarczym pracodawcy.
Wyrok SN z dnia 24 września 2009 r., II PK 57/09
Standard: 70291 (pełna treść orzeczenia)