Rozpijanie małoletniego (art. 208 k.k.)
Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece (art. 206 – 211a k.k.)
Wykładnia znamienia „rozpija” użytego w treści art. 208 k.k. a sprowadzająca się do stwierdzenia, że „do jego wyczerpania nie jest konieczne działanie przez dłuższy okres, wystarczy działanie jednorazowe, ale mające intensywny przebieg” jest trafna i znajduje potwierdzenie w doktrynie i judykaturze (por. J. Lachowski [w:] Kodeks karny. Komentarz, V. Konarska-Wrzosek (red.), WK 2016, Komentarz do art. 208, teza 5; Z. Siwek [w:] Kodeks karny. Komentarz, M. Filar (red.), WK 2016, Komentarz do art. 208, teza 3; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007 r., IV KK 472/06, LEX nr 446387).
Jako polemikę z poczynionymi przez sąd ustaleniami faktycznymi należy ocenić także dalsze wywody odnoszące się do realizacji przez oskarżonego znamion strony podmiotowej z art. 208 k.k. Utrwalonym jest bowiem pogląd, że nie należy stawiać zarzutu obrazy prawa materialnego, gdy kwestionowana jest kwalifikacja prawna czynu pod kątem strony podmiotowej przestępstwa, jeżeli wiąże się ona z ustaleniami faktycznymi. Ustalenia w zakresie umyślności lub nieumyślności oraz ich postaci (np. odnoszące się do zamiaru - bezpośredni czy ewentualny) są elementem faktycznym, gdyż na podstawie faktów dokonywana jest ocena stosunku psychicznego sprawcy do popełnionego czynu (tak trafnie D. Świecki [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II, D. Świecki (red.), WK 2015, Komentarz do art. 438, teza 10).
Postanowienie SN z dnia 10 marca 2017 r., V KK 13/17
Standard: 12929 (pełna treść orzeczenia)
Aby można było mówić o popełnieniu przestępstwa z art. 208 k.k., celem działania sprawcy podającego małoletniemu alkohol musi być rozbudzenie u pokrzywdzonego skłonności do spożywania alkoholu lub umocnienie w nim tej skłonności, nie zaś inne powody, na przykład ułatwienie zbliżenia seksualnego.
Do zaistnienia przestępstwa z art.208 kk. nie ma decydującego znaczenia jednokrotność lub wielokrotność zachowania sprawcy. Konieczne jest jednak udowodnienie, że sprawca zrealizował także znamię „rozpija”, tj. jego działanie musi wywołać niebezpieczeństwo przyzwyczajenia się małoletniego do spożywania alkoholu lub umocnienia w nim tej skłonności. Przestępstwo to jest zrealizowane wówczas, gdy małoletni jest narażony działaniem sprawcy na niebezpieczeństwo przyzwyczajenia się do alkoholu.
Skazując za przestępstwo z art.208 kk sąd winien wykazać, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, że zachowanie oskarżonego polegające na podawaniu (lub choćby jednorazowym podaniu) alkoholu osobie małoletniej doprowadziło do takich obiektywnie dostrzegalnych zmian w jej psychice, które wskazują na zaistnienie niebezpieczeństwa przyzwyczajenia się do spożywania alkoholu. W ocenie Sądu II instancji, w przedmiotowej sprawie oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił wszystkich przesłanek przestępstwa z art.208 kk.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności zeznania pokrzywdzonej nie dają podstaw do twierdzenia, że była ona nakłaniania do spożywania alkoholu (w szczególności przez oskarżonego) oraz aby oskarżony „rozpijał” pokrzywdzoną w rozumieniu art.208 kk. Poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenie, że oskarżony namawiał pokrzywdzoną do spożywania piwa nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, w szczególności w zeznaniach samej pokrzywdzonej. Zeznała ona bowiem, że wprawdzie oskarżony częstował ją piwem ale nie zmuszał jej do picia. Jeżeli nie chciała pić to jej nie nakłaniał.
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 23 lipca 2015 r., II AKa 236/15
Standard: 7629 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 16240