Odmowa ze względu na dyrektywę dobra dziecka

W sprawach dotyczących bezprawnego uprowadzenia dziecka, rozstrzyganych na podstawie Konwencji haskiej, nakaz dążenia do najlepszego zabezpieczenia interesów dziecka przy każdej decyzji dotyczącej jego osoby (art. 3 KPD i art. 24 ust. 2 KPD), trzeba jednak postrzegać przez pryzmat celów Konwencji haskiej, którymi są zapewnienie niezwłocznego powrotu dzieci bezprawnie uprowadzonych lub zatrzymanych i poszanowanie ustawowego prawa do opieki (art. 1 lit. a) i b) Konwencji haskiej) oraz wyjątków od obowiązku nakazania powrotu dziecka określonych w art. 12, art. 13 i art. 20 Konwencji haskiej. Jest to zatem odmienne ujęcie najlepszego interesu dziecka niż w przypadku postępowań ‎w przedmiocie władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem. Klauzula najlepszego interesu dziecka nie stwarza więc samodzielnego i odrębnego pola rozważań nad zasadnością odmowy nakazania powrotu dziecka bezprawnie uprowadzonego lub zatrzymanego, a jej znaczenia należy upatrywać na tle wykładni podstaw odmowy uwzględnienia wniosku przewidzianych wprost w postanowieniach Konwencji haskiej 

Postanowienie SN z dnia 12 kwietnia 2024 r., II CSKP 859/23

Standard: 88485 (pełna treść orzeczenia)

Klauzula najlepszego interesu dziecka nie stwarza samodzielnej przesłanki do rozważań nad zasadnością odmowy nakazania powrotu dziecka bezprawnie uprowadzonego lub zatrzymanego, a jej znaczenia należy upatrywać na tle wykładni podstaw odmowy uwzględnienia wniosku przewidzianych wprost w postanowieniach Konwencji haskiej (zob. wyroki ETPCz z dnia 26 listopada 2013 r., X przeciwko Łotwie; z 21 lipca 2015 r., nr 2361/13, G.S. przeciwko Gruzji; i z 19 września 2019 r., nr 79441/17, Andersena przeciwko Łotwie).

W sprawach dotyczących bezprawnego uprowadzenia dziecka, rozstrzyganych na podstawie Konwencji haskiej, nakaz dążenia do najlepszego zabezpieczenia interesów dziecka trzeba postrzegać, przy każdej decyzji dotyczącej jego osoby (art. 3 KPD KPP), przez pryzmat celów Konwencji haskiej, którymi są zapewnienie niezwłocznego powrotu dzieci bezprawnie uprowadzonych lub zatrzymanych, poszanowanie ustawowego prawa do opieki (art. 1 lit. a i b Konwencji haskiej) oraz wyjątków od obowiązku nakazania powrotu dziecka określonych w art. 12, art. 13 ‎i art. 20 Konwencji haskiej. Jest to zatem odmienne ujęcie najlepszego interesu dziecka aniżeli, w przypadku innych postępowań, w tym toczących się w przedmiocie władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2020 r., I CSK 183/20 i z 17 marca 2021 r., ‎I CSKP 38/21).

Postanowienie SN z dnia 17 listopada 2023 r., II CSKP 684/23

Standard: 88462 (pełna treść orzeczenia)