Wniosek ponowny o zwolnienie od kosztów sądowych (art. 107 i art. 112 ust. 4 u.k.s.c.)

W razie zwrotu ponownego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, opartego na nowych okolicznościach, termin do uiszczenia opłaty przez stronę zastąpioną przez zawodowego pełnomocnika rozpoczyna bieg od daty doręczenia zarządzenia przewodniczącego o zwrocie wniosku.

Celem przepisów wprowadzających rygoryzm w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych było zdyscyplinowanie stron, zapobieżenie przedłużaniu postępowania na skutek ponawiania bezzasadnych, niekompletnych wniosków, ale nie wprowadzanie swoistych pułapek procesowych. W tym stanie rzeczy przyjąć należy, że jeżeli kolejny wniosek o zwolnienie od kosztów będzie oparty na zmienionych okolicznościach, to strona może liczyć na jego merytoryczne rozpoznanie, a w wypadku jego zwrotu, podobnie jak oddalenia czy odrzucenia, termin do uiszczenia opłaty ponownie zaczyna biec od daty doręczenia odpowiednio zarządzenia przewodniczącego (postanowienia sądu) w tym przedmiocie. Innymi słowy o bezskuteczności pisma, zawierającego taki wniosek, decyduje data powzięcia przez stroną wiedzy o jego zwrocie. 

Postanowienie SN z dnia 19 października 2017 r., III CZ 41/17

Standard: 47326 (pełna treść orzeczenia)

Kontrola wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych pod kątem przesłanek określonych w art. 102 ust. 1 i 2 u.k.s.c. z logicznego punktu widzenia poprzedza zbadanie, czy wniosek ten nie podlega odrzuceniu, oraz jego ocenę merytoryczną. Dopiero, gdy przesłanki te są spełnione, możliwe jest ustalenie, czy wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jest wnioskiem ponownym (art. 107 ust. 1 i art. 112 ust. 4 u.k.s.c.), a jeśli tak, to czy oparto go na tych samych okolicznościach, które stanowiły uzasadnienie poprzedniego wniosku, który został oddalony, i wobec tego podlega odrzuceniu (art. 107 ust. 2 i art. 112 ust. 4 u.k.s.c.).

Postanowienie SN z dnia 13 kwietnia 2017 r., III CZ 12/17

Standard: 12363 (pełna treść orzeczenia)