Umorzenie udziału
Umorzenie udziałów (art. 199 k.s.h.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Umorzenie udziału jest instytucją kodeksu spółek handlowych, powodującą wygaśnięcie udziału, a wraz z nim stosunku uczestnictwa wspólnika w spółce, którego elementem jest umorzony udział przez zajście określonego zdarzenia przewidzianego w umowie spółki przy spełnieniu dodatkowych przesłanek przewidzianych w ustawie.
Instytucja umorzenia udziałów należy do materii umownej, co wynika ze zdania trzeciego § 1 art. 199 k.s.h., a co oznacza, że może się odbywać tylko na podstawie i na zasadach przewidzianych w umowie spółki. Jednym z rodzajów umorzenia udziałów jest tzw. umorzenie przymusowe, w którym umorzenie następuje niezależnie od woli wspólnika, na skutek zdarzeń określonych w umowie spółki (art. 199 § 1 k.s.h.), a które stwarzają podstawę do podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników prowadzącej do utraty przez wspólnika praw udziałowych (art. 199 § 2 k.s.h.).
Określenie przesłanek umorzenia przymusowego ustawodawca pozostawił samym wspólnikom, co winno znaleźć wyraz w umowie spółki. Zważywszy na charakter i skutki tej instytucji, ustalenie warunków umorzenia przymusowego winno wskazywać kryteria, które będą decydowały o umorzeniu.
Przesłanki umorzenia przymusowego muszą być ściśle sprecyzowane, konkretne, nie mogą opierać się na uznaniowości. Umowa winna w sposób taksatywny i ściśle skonkretyzowany określać przesłanki przymusowego umorzenia udziałów. Wszelka interpretacja rozszerzająca nie jest dopuszczalna.
Przesłanki przymusowego umorzenia udziałów realizowanego w drodze uchwały zgromadzenia wspólników powinny być określone w umowie spółki w sposób eliminujący uznaniowość zgromadzenia wspólników przy ich ustalaniu. Ponadto wskazać należy też na istniejący spór co do tego czy umorzenie udziałów może mieć charakter sankcyjny, gdyż w tej mierze prezentowane są dwa odrębne poglądy.
Dopuszczając możliwość umorzenia udziałów w oparciu o przesłanki natury ogólnej dotyczące spółki, jak i przesłanki szczególne dotyczące osoby wspólnika, a dotyczące przyszłych zdarzeń prawdopodobnych dla każdego ze wspólników obejmujących jego zawinione działania (tzw. sankcyjne), jak i niezależne od wspólnika, stwierdzić należy, że te muszą być ściśle skonkretyzowane, nie mogą mieć charakteru ocennego.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 17 maja 2018r. sygn. akt. V AGa 135/18
Standard: 20452 (pełna treść orzeczenia)
Przewidziany w art. 199 k.s.h. instrument prawny w postaci nabycia przez spółkę od wspólnika udziałów w celu ich umorzenia i obniżenia kapitału z reguły jest niekorzystny dla wierzycieli spółki, gdyż obniża wartość jej majątku. Dlatego zgodnie z art. 264 k.s.h. wymaga zgody wierzycieli. W praktyce często służy wyprowadzeniu majątku z upadającej spółki, przez przesunięcie majątku spółki do majątku wspólnika, podczas gdy przesunięty majątek spółki mógłby służyć zaspokojeniu jej wierzycieli.
Wyrok SN z dnia 23 marca 2017 r., V CSK 362/16
Standard: 47349 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 50030
Standard: 23231
Standard: 49920