Kara łączna dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie art. 88 k.k.

W Kodeksie karnym stypizowano 7 przestępstw zagrożonych maksymalnie karą 25 lat pozbawienia wolności w art.: 118 § 2, 122 § 1, 122 § 2, 123 § 2, 130 § 4, 166 § 3 i 310 § 1. W sprawach o wszystkie te przestępstwa orzeka po dniu 30 czerwca 2003 r. sąd okręgowy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników. W jego mocy pozostaje także orzeczenie łącznej kary dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie art. 88 k.k. in fine. Przepis ten dopuszcza bowiem szczególną możliwość wymierzenia takiej kary łącznej nawet wtedy, gdy za poszczególne przestępstwa ustawa nie przewiduje zagrożenia karą tego rodzaju. Ustawodawca nie zastrzegł bowiem w art. 88 k.k., że wymierzenie łącznej kary dożywotniego pozbawienia wolności może nastąpić pod warunkiem, iż co najmniej jedno z przestępstw, za które wymierzono karę 25 lat pozbawienia wolności, zagrożone jest karą dożywotniego pozbawienia wolności. Tak więc możność wymierzenia przez sąd okręgowy w składzie trzyosobowym najsurowszej kary pozbawienia wolności jako kary łącznej wpisana jest w model postępowania zwyczajnego w pierwszej instancji. Odmienny pogląd nie byłby możliwy do zaakceptowania już z tego powodu, że zakładałby niemożność dokończenia procesu przez orzeczenie kary łącznej, gdy w wypadku zbiegu dwóch lub więcej kar 25 lat pozbawienia wolności sąd orzekający w zwykłym składzie uznałby za właściwe wymierzyć oskarżonemu łączną karę dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie art. 88 k.k. in fine. Nie można więc w aktualnym stanie prawnym utrzymywać, że wymierzenie łącznej kary dożywotniego pozbawienia wolności nie jest dopuszczalne w wypadku orzekania przez sąd okręgowy w zwykłym składzie". Przedstawione wnioskowanie zachowuje swoją aktualność i w stanie prawnym ukształtowanym przez art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 15 marca 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 112, poz. 766), który wszedł w życie z dniem 28 lipca 2007 r. Nowela ta wszak zmieniła jedynie to, że w postępowaniu zwykłym przed sądem pierwszej instancji podstawowym składem sądu jest skład jednoosobowy, nie zaś ławniczy. Nie zmieniła natomiast treści § 2 i 4 art. 28 k.p.k.

Postanowienie SN z dnia 30 października 2014 r., I KZP 22/14, OSNKW 2015/1/2

Standard: 7168 (pełna treść orzeczenia)