Wyrok ustalający w sprawach ubezpieczeniowych

Postępowanie w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych toczące się przed sądem ma na celu przeprowadzenie pełnej, merytorycznej kontroli decyzji wydanej przez organ rentowy w przedmiocie ustalenia prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Z tej przyczyny zasadniczo wyłączone jest stosowanie w takiej sprawie art. 189 k.p.c. (por. uchwały SN z dnia 17 czerwca 1987 r. i z dnia 5 lipca 1995 r. oraz wyroki z dnia 4 listopada 1971 r., I PR 344/71; z dnia 9 stycznia 1986 r. I PRN 107/85; z dnia 23 lutego 1999 r. I PKN 597/98).

Wyrok ustalający istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa jest dopuszczalny w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyjątkowo i tylko wówczas, gdy przepis tak stanowi, np. w sprawach o ustalenie istnienia lub nieistnienia obowiązku ubezpieczenia, obowiązku opłacania składek, zwrotu nienależnego świadczenia. Natomiast regułą jest, że sąd ubezpieczeń społecznych w trybie rozpoznania odwołania od decyzji organu rentowego przyznaje konkretne świadczenie lub określa jego wysokość (por. wyrok SN z 25 kwietnia 2008 r., I UK 267/07). Nie jest zatem dopuszczalne w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wydanie wyroku ustalającego spełnienie przez ubezpieczonego niektórych warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczenia lub wyroku warunkowego, przyznającego to świadczenie na przyszłość z chwilą rozwiązania stosunku pacy.

Wyrok SA w Krakowie, z dnia 10 kwietnia 2013 r., III AUa 1379/12

Standard: 6980 (pełna treść orzeczenia)