Prawo do sprawiedliwego traktowania
Demokratyczne państwo prawne (art. 2 konstytucji)
W orzecznictwie prawo do sprawiedliwego traktowania ujmuje się jako sprzężone z obowiązkiem państwa stania na straży sprawiedliwości społecznej przez zaniechanie aktów (działań) mogących pozostawać z nią w sprzeczności oraz eliminowanie takich aktów, które uznano za godzące w tę zasadę, co dotyczy zarówno etapu stanowienia, jak i stosowania prawa (zob. wyrok TK z 12 grudnia 2001 r., sygn. SK 26/01). Zasada sprawiedliwości społecznej może więc być pojmowana jako czynnik prowadzący do słusznego (sprawiedliwego) wyważenia interesu ogółu (dobra wspólnego) i interesów jednostki (zob. wyrok TK z 12 kwietnia 2000 r., sygn. K 8/98).
Wyrok TK z dnia 22 maja 2013 r., P 46/11
Standard: 1202 (pełna treść orzeczenia)
Zasada sprawiedliwości nie funkcjonuje w oderwaniu od innych wartości konstytucyjnych, lecz dopiero łącznie z nimi bądź przez odniesienie do nich znajduje pełne uzasadnienie. Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku z 12 grudnia 2001 r., SK 26/01, na gruncie art. 2 Konstytucji "można wskazać szczególne prawo podlegające ochronie, jakim jest prawo do sprawiedliwego traktowania, jeśli zarazem jest ono odnoszone do sfery stosunków objętych gwarancjami konstytucyjnymi, choćby ogólnie ujętymi". Prawu temu odpowiadają obowiązki państwa polegające na tym, iż obowiązane jest ono stać na straży sprawiedliwości społecznej poprzez zaniechanie takich aktów, które stałyby w sprzeczności bądź godziłyby w tę zasadę.
Prawo do sprawiedliwego traktowania nie może być również w niniejszej sprawie rozważane w oderwaniu od zasady równości wyrażonej w art. 32 Konstytucji. Powiązanie obu zasad zostało - jak to wyżej podkreślono - ugruntowane we wcześniejszym orzecznictwie TK (por. np. wyrok z 6 maja 1998 r., K. 37/97; wyrok z 24 lutego 1999 r., SK 4/98).
Wyrok TK z dnia 24 kwietnia 2002 r., P 5/01
Standard: 1203 (pełna treść orzeczenia)