Powództwo opozycyjne - spełnienie świadczenia

Słusznym było żądanie powoda pozbawienie tytułu wykonawczego w postaci Wyrok Sądu Okręgowego I C 170/11, wykonalności co do jego pkt IV z uwagi na jego częściowe spełnienie. W przypadku gdyby powód nie wytoczył powództwa, Komornik sądowy wyegzekwowałby ponownie pieniądze na poczet alimentów, które zostały już uiszczone.

W niniejszej sprawie powód uiścił należność z tytułu w/w wyroku dobrowolnie na rzecz syna A. Z., pozostając w ponownym małżeństwie z E. Z.. Powód przedłożył na tą okoliczność kopie przelewów, ponadto w okresie drugiego małżeństwa utrzymywał A. Z.. Tym samym uznać trzeba, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie wskutek którego zobowiązanie wynikające z pkt IV wyroku częściowo wygasło poprzez jego spełnienie. Sąd uznał, iż powód spełnił świadczenie od dnia 1 września 2013 r. do dnia 30 kwietnia 2015 r. W tym zakresie, zdaniem Sądu powództwo M. Z. zasługiwało na uwzględnienie.

W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić, gdyż powód w żaden sposób nie udowodnił, że świadczenie zostało przez niego spełnione bezpośrednio do rąk pozwanego we wskazanym okresie w całości. Powód nie przedstawił dowodów wpłat czy poświadczeń otrzymania alimentów od pozwanego za okresy nieuwzględnione w sentencji wyroku.

Wyrok SR w Radomsku z dnia 23 maja 2016 r. III RC 295/15

Standard: 6739 (pełna treść orzeczenia)

W przypadku spraw alimentacyjnych w doktrynie i judykaturze wskazuje się przede wszystkim, że co do zasady możliwość wytoczenia powództwa z art. 138 k.r.o. wyłącza powództwo opozycyjne z art. 840 k.p.c. (tak: teza VII uchwały pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86 opubl. OSNCP 1988, nr 4, poz. 42). Zdaniem Sądu nie oznacza to jednak braku możliwości wytoczenia w ogóle powództwa opozycyjnego.

W wyroku z 11.05.2011 roku sygn. I CSK 486/10 Sąd Najwyższy wskazał bowiem iż „jeżeli dłużnik powołuje się na zmianę stosunków, polegającą na obniżeniu jego możliwości zarobkowych i majątkowych lub zmniejszeniu się potrzeb uprawnionego do alimentów, to przysługuje mu powództwo oparte na art. 138 k.r.o. Jeżeli natomiast twierdzi, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie na skutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (np. świadczenia alimentacyjne zostały spełnione albo roszczenie alimentacyjne uległo przedawnieniu), to wówczas właściwą drogą jest powództwo przewidziane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.”.

W orzecznictwie jednoznacznie wskazuje się, iż ze względu na to, że art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. odnosi się tylko do zdarzeń powstałych po powstaniu tytułu egzekucyjnego, zarzut wykonania zobowiązania może dotyczyć tylko okresu po powstaniu tego tytułu, a gdy tytuł egzekucyjny stanowi orzeczenie sądowe - okresu po zamknięciu rozprawy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 23.08.2013r. sygn. I ACa 335/13 i powołane tam orzecznictwo)..

W uchwale z 23 maja 2012 roku sygn. III CZP 16/12 opubl. biuletyn SN 2010/5/10 Sąd Najwyższy wskazał, iż „oparcie powództwa przeciwegzekucyjnego na zarzucie spełnienia świadczenia (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.) jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy zarzut ten - ze względu na ustanowiony ustawą zakaz - nie mógł być rozpoznany w sprawie, w której wydano tytuł egzekucyjny”.

Wyrok SR w Trzebnicy z dnia 24 czerwca 2014 r., VII RC 191/13

Standard: 6740 (pełna treść orzeczenia)