Warunkowe przedterminowe zwolnienie - cofnięcie wniosku
Warunkowe przedterminowe zwolnienie skazanego z odbycia reszty kary (art. 77 § 1 k.k.)
W uchwale z dnia 27 kwietnia 2001 r. (I KZP 8/01, LEX nr 46568) Sąd Najwyższy stwierdził, że wniosek skazanego o warunkowe przedterminowe zwolnienia nie może być skutecznie cofnięty i podlega rozpoznaniu. Prezentując ten pogląd Sąd Najwyższy podzielił zaprezentowane uprzednio stanowisko Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu (por. postanowienie z dnia 18 listopada 1998 r., II AKz 125/98, LEX nr 35338), który brak możliwości skutecznego cofnięcia przedmiotowego wniosku wywiódł - przede wszystkim - z obowiązującej na gruncie postępowania wykonawczego zasady postępowania z urzędu, która sprawia, że wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie nie stanowi warunku rozważenia przez sąd tej kwestii. Odmienne zapatrywanie zostało natomiast wyrażone przez przedstawicieli doktryny (por. K. Grzegorczyk: Glosa do uchwały SN z dnia 27 kwietnia 2001 r., I KZP 8/2001, LEX nr 31595; S. Zabłocki: Glosa do uchwały SN z dnia 27 kwietnia 2001 r., I KZP 8/01, LEX nr 31166; K. Postulski (w): Z. Hołda, K. Postulski: Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 2005, str. 142) oraz w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 marca 2006 r. (II AKzw 177/06, LEX nr 179889), zaś u jego podstaw legło przekonanie o konieczności zagwarantowania stronie postępowania wykonawczego minimum dyspozycyjności polegającej na umożliwieniu jej wyboru takiego zachowania, które daje możliwość uzyskania najkorzystniejszego dla niej wyniku postępowania.
Sąd Apelacyjny orzekający w niniejszym składzie podziela przytoczony wyżej pogląd o dopuszczalności cofnięcia wniosku o udzielenie warunkowego przedterminowego zwolnienia.
Postanowienie SA w Lublinie z dnia 21 lipca 2010 r., II AKzw 556/10
Standard: 6655
Wniosek skazanego o warunkowe przedterminowe zwolnienie nie może być skutecznie cofnięty i podlega rozpoznaniu.
Stosownie do treści art. 161 § 1 k.k.w. orzekanie o warunkowym przedterminowym zwolnieniu należy do sądu penitencjarnego.
W postępowaniu wykonawczym, a więc również w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia, sąd ten orzeka na wniosek prokuratora, skazanego albo jego obrońcy lub pełnomocnika oraz z urzędu (art. 19 § 1) a także na wniosek dyrektora zakładu karnego lub sądowego kuratora zawodowego (art. 161 § 2).
W warunkach spełnienia przesłanek przewidzianych w art. 77 § 2 lub art. 78 Kodeksu karnego sąd jest zobowiązany do merytorycznego rozpoznania wniosku skazanego, niezależnie od wyrażonej przez niego następnie woli wycofania wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Obowiązek ten wynika zarówno z art. 19 § 1, jak i z art. 22 k.k.w. Szczególnego podkreślenia wymaga treść art. 19 § 1 k.k.w, zgodnie z którą złożenie wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie nie jest koniecznym warunkiem do rozstrzygnięcia tej kwestii, ponieważ w postępowaniu wykonawczym sąd może orzekać również z urzędu.
Art. 15 § 1 k.k.w odnosi się do umorzenia całego postępowania wykonawczego i nie można na tej podstawie umarzać postępowania w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Wynika to wyraźnie z treści tego przepisu, z uwagi na wymienione w nim przesłanki umorzenia postępowania wykonawczego (przedawnienie wykonania kary, śmierć skazanego lub inna przyczyna wyłączająca to postępowanie).
Jak już podkreślono wyżej, w postępowaniu wykonawczym sąd może orzekać także z urzędu, dlatego wniosek złożony w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie nie stanowi niezbędnego warunku rozstrzygnięcia przez sąd tej kwestii. Cofnięcie wniosku przez skazanego nie może więc prowadzić do pozostawienia go bez rozpoznania ani do umorzenia postępowania w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Złożony przez skazanego wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie, zobowiązuje sąd penitencjarny do jego merytorycznego rozpoznania, niezależnie od stanowiska skazanego, który następnie oświadczył, że wniosek ten cofa.
Uchwała SN z dnia 27 kwietnia 2001 r., I KZP 8/01
Standard: 33989 (pełna treść orzeczenia)