Fakultatywne odwołanie warunkowego zwolnienia

Instytucja odwołania warunkowego zwolnienia, będąca konsekwencją niespełnienia przez skazanego w okresie próby prognoz i oczekiwań, jakie wiązano z jego warunkowym zwolnieniem, uregulowana została art. 160 k.k.w. Zgodnie z § 2 tego przepisu, przewidującym fakultatywne odwołanie, sąd penitencjarny może odwołać warunkowe zwolnienie, jeżeli zwolniony w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności popełnił inne przestępstwo lub została orzeczona inna kara niż w § 1 albo gdy uchyla się od dozoru, wykonywania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych.

Orzekając w przedmiocie fakultatywnego odwołania warunkowego zwolnienia obowiązkiem Sądu jest przeanalizowanie całokształtu zachowania skazanego w okresie próby. Wynikiem tejże analizy musi być ocena, czy ustalone zachowanie, uznane za rażące, i okoliczności towarzyszące temu zachowaniu świadczą o tym, że dodatnia prognoza co do przestrzegania przez niego porządku prawnego, będąca podstawą udzielenia mu warunkowego przedterminowego zwolnienia, okazała się nietrafna, czy też zachowanie takie było epizodem na tle ogólnie pozytywnego okresu próby. Oczywiście tylko pierwsza ze wskazanych sytuacji może uzasadniać odwołanie warunkowego zwolnienia.

Popełnienie przez skazanego w okresie próby przestępstwa niewątpliwie jest zachowaniem wysoce nagannym, jednakże szczegółowa analiza postępowania skazanego przekonuje, że tylko w tym zakresie zachowanie skazanego odbiegało od ogólnie pozytywnego zachowania w okresie próby.

Za odwołaniem skazanemu warunkowego zwolnienia nie przemawia też, podniesiona przez Sąd I instancji okoliczność związana z nadużywaniem przez niego alkoholu. Analizując akta dozoru należy dojść do przekonania, że jakkolwiek skazany w okresie próby nie stronił od alkoholu, to jednak nie można zasadnie twierdzić, że go nadużywał. Oczywiście sam fakt nadmiernego spożywania alkoholu w przypadku skazanego, u którego został zdiagnozowany zespół uzależnienia jest wysoce naganny, jednakże dopóki nie można tego stanu określić jako jednoznaczne "nadużywanie" nie ma podstaw do odwołania warunkowego zwolnienia. Przypomnieć trzeba, że skazany został zobligowany do powstrzymania się od nadużywania, a nie spożywania alkoholu.

Postanowienie SA w Lublinie z dnia 29 kwietnia 2009 r., II AKzw 319/09

Standard: 6643