Odwołanie rozłożenia grzywny na raty (art. 50 § 2 k.k.w.)
Grzywna (art. 44 - 52a k.k.w.)
Fakultatywne odwołanie rozłożenia grzywny na raty może nastąpić wówczas, gdy skazany uchybił terminowi płatności choćby jednej raty, chyba że wykaże, iż nastąpiło to z przyczyn od niego niezależnych, a art. 50 § 2 kkw zawiera domniemanie, że uchybienie w płatności raty grzywny nastąpiło z przyczyn zależnych od skazanego.
Sąd nie musi zatem z urzędu ustalać przyczyn tego uchybienia i ma prawo odwołać rozłożenie grzywny na raty tylko na podstawie stwierdzonego faktu zaistnienia takiego uchybienia; ma jednak obowiązek dopełnić wszystkich wymogów procesowych (art. 22 § 1), które umożliwią skazanemu obronę przez wykazanie, że nie płacił rat z przyczyn od siebie niezależnych (pogorszenie sytuacji materialnej, wydarzenie losowe w rodzinie, choroba).
Tak więc ciężar dowodu co do przyczyn uchybienia w płatności rat grzywny spoczywa na skazanym.
Przyczyny niepłacenia rat skazany może udowadniać wszystkimi dostępnymi środkami dowodowymi, do których należy też zaliczyć jego wyjaśnienia. Sąd jednak w granicach określonych w art. 7 kpk, ocenia te dowody, ustala przyczynę niepłacenia przez skazanego rat grzywny i ocenia, czy przyczyny te były od skazanego zależne, czy też nie
Postanowienie SO w Tarnobrzegu z dnia 23 grudnia 2014 r., II Kzw 292/14
Standard: 43361 (pełna treść orzeczenia)
Stosownie do treści art. 50 § 2 k.k.w. sąd może odwołać rozłożenie grzywny na raty wówczas, gdy skazany uchybił terminowi płatności choćby jednej raty, chyba że wykaże, iż nastąpiło to z przyczyn od niego niezależnych.
Przepis art. 50 § 2 k.k.w. zawiera domniemanie, iż uchybienie w płatności raty grzywny następuje z przyczyn zależnych od skazanego. Sąd nie musi zatem z urzędu ustalać przyczyn tego uchybienia i ma prawo odwołać rozłożenie grzywny na raty w oparciu tylko o stwierdzony fakt jego zaistnienia. W tym zakresie sąd ma jedynie obowiązek dopełnić wszystkich wymogów procesowych (art. 22 § 1 k.k.w.), które umożliwiają skazanemu obronę przez wykazanie, że nie płacił rat z przyczyn od siebie niezależnych.
Ciężar dowodu co do przyczyn uchybienia płatności rat grzywny spoczywa więc na skazanym (por.: postanowienie SA w Gdańsku z dnia 6 czerwca 2001 r., II AKz 451/01).
Fakt osadzenia w zakładzie karnym oraz stanowiący jego typową konsekwencję fakt pogorszenia się sytuacji materialnej osób dla skazanego najbliższych, nie mogą być zakwalifikowane do okoliczności od skazanego niezależnych. Stanowią one bowiem konsekwencję popełnienia przez niego przestępstwa, a więc świadomego i dobrowolnego naruszenia przepisów prawa karnego.
Postanowienie SA w Lublinie z dnia 7 września 2011 r., II AKzw 880/11
Standard: 6631