Wynagrodzenie osoby godnej zaufania, której oddano przedmioty na przechowanie

W wypadku oddania przedmiotów osobie godnej zaufania, powoduje to powstanie pomiędzy organem oddającym a osobą przyjmującą przedmiot stosunku przechowania, o którym mowa w art. 835 k.c. Jest oczywiste, że nie tylko umowa, ale także orzeczenie sądu, prokuratora czy innego organu państwowego, np. komornika, może być źródłem obowiązku przechowania określonego w art. 835 k.c. Właśnie dlatego będą miały tu zastosowanie przepisy dotyczące umowy przechowania uregulowane w art. 835-845 k.c.

Oczywiste jest, że każdej osobie zobowiązanej do przechowania konkretnej rzeczy zgodnie z § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2003 roku Nr 108 poz. 1026 z późn. zm.) po uprzednim przedłożeniu rachunku, należy się wynagrodzenie. Ponieważ w tym zakresie powyższe rozporządzenie nie określa, jakie elementy winny być brane pod uwagę przy określaniu wysokości tego wynagrodzenia to w takiej sytuacji w myśl art. 842 k.c. zwrotowi podlegają tylko te wydatki - wraz z ustawowymi odsetkami - które zostały poniesione bezpośrednio w celu należytego przechowania rzeczy, np. zalicza się do nich: koszty najmu lokalu oraz koszty transportu związane z dozwoloną lub konieczną zmianą miejsca przechowywania rzeczy, koszty ich zabezpieczenia na wypadek nieprzewidzianego zagrożenia, koszty ubezpieczenia, koszty utrzymania rzeczy w stałej zdatności jakościowej lub gotowości eksploatacyjnej.

§ 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2003 roku Nr 108 poz. 1026 z późn. zm.) nie precyzuje, jakie warunki powinien spełnić prawidłowo wystawiony rachunek przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Przechowanie w postępowaniu karnym jest szczególną instytucją, nie wymagającą, aby przechowawcą była osoba prawna bądź też osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która może wystawić odpowiedni rachunek. Wydaje się zatem, iż postać tego rachunku, a właściwie zestawienie wydatków, które poniósł przechowawca może przybrać dowolną formę, gdyż nie jest on obwarowany szczególnymi wymogami. Przy czym jednak dokument ten z pewnością powinien zawierać imię i nazwisko przechowawcy, jego podpis, ewentualnie nr PESEL oraz przede wszystkim kwotę obejmującą wydatki, które poniósł on z tytułu ciążącego na nim obowiązku.

Drogą pozwalającą na ustalenie, jakie osoba godna zaufania poniosła wydatki z tytułu przechowania powierzonego jej mienia, jest powołanie biegłego posiadającego wiedzę specjalistyczną. Wówczas to biegły oceni, jakie wydatki mógł ponieść skarżący, aby oddane mu na przechowanie rzeczy zostały zachowane w stanie niezmienionym, oczywiście przy uwzględnieniu ich właściwości.

Wymaga w tym miejscu znów odwołać się do przepisów kodeksu cywilnego, a dokładnie do art. 836 k.c., który zawiera rozwiązanie w przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w umowie albo w taryfie. Wówczas przechowawcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte, a odpowiednich ustaleń w tym zakresie może dokonać tylko biegły sądowy, posiadający odpowiednie przygotowanie i specjalistyczną wiedzę.

Postanowienie SA w Katowicach, z dnia 17 kwietnia 2013 r., II AKz 162/13

Standard: 6420