Narkotyki jako przedmiot paserstwa

Narkotyki nie dopuszczone do legalnego obrotu w drodze odpowiedniej koncesji nie mogą być przedmiotem przestępstwa paserstwa. Paserstwo zagraża bowiem mieniu i szeroko rozumianemu porządkowi prawnemu w zakresie pewności i legalności obrotu gospodarczego.

Z zakresu penalizacji art. 291 k.k. wyjęte są  te zachowania, które owych dóbr nie naruszają. Innymi słowy, jeśli w przepisie tym mowa o czynnościach podejmowanych wobec rzeczy ruchomych, to chodzi oczywiście o takie rzeczy dopuszczone do legalnego obrotu, identycznie jak w przypadku art. 278 § 1 k.k.

Skoro głównym przedmiotem ochrony przepisów art. 291 k.k. jest mienie (prawo majątkowe), to rzecz, która składnikiem mienia być nie może (pozostaje poza obrotem), nie może też być przedmiotem czynności wykonawczej paserstwa. Reasumując, niedopuszczone do legalnego obrotu środki odurzające i psychotropowe nie mogą być przedmiotem przestępstwa z art. 291 k.k., skierowanego na ochronę mienia oraz pewności i legalności obrotu gospodarczego.

Sąd Apelacyjny dostrzega prezentowane w nauce prawa karnego stanowisko, wedle którego przestępstwo paserstwa, będące wyrazem kryminalizacji korzystania z owoców przestępstwa, ma tyle przedmiotów ochrony ile jest przedmiotów ochrony przestępstw, za których pomocą można uzyskać rzecz lub program komputerowy, którzy wskazują na wielość przedmiotów ochrony]. Stanowisko to nie wpływa jednak na prawidłowość zaprezentowanej wyżej wykładni zawartego w art. 291 k.k. znamienia "rzeczy ruchomej".

Środek odurzający lub psychotropowy, który nie znajdował się nigdy w legalnym obrocie "rzeczą ruchomą" - jak wyżej wskazano - nie jest. Odmienna wykładnia nakazywałaby kwalifikować jako paserstwo czynności sprawcze wymienione w art. 291 k.k. podjęte nie tylko wobec narkotyków uzyskanych z "kradzieży", ale także wobec tych, które pochodzą z nielegalnej ich produkcji, przewozu, dostawy wewnątrzwspólnotowej itd. W zdecydowanej większości przypadków przyjęcie lub nabycie narkotyków od osoby posiadającej je nielegalnie, niezależnie od źródła ich pochodzenia, należałoby kwalifikować także jako paserstwo.

Takiej wykładni Sąd Apelacyjny nie aprobuje uznając, że środki odurzające i substancje psychotropowe nie są rzeczą ruchomą w rozumieniu art. 291 k.k. (z podanych wyżej względów). W grę wchodzi natomiast przyjęcie paserstwa narkotyków jeśli uzyskane zostały w wyniku kradzieży, o jakiej mowa w art. 64 ust. 1 i 2 Ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 4 listopada 2015 r., II AKa 275/15

Standard: 6124 (pełna treść orzeczenia)