Opłata od wierzyciela w przypadku otrzymania zlecenia poszukiwania majątku dłużnika (art. 801[2] k.p.c.)

Kwestie wysokości opłat egzekucyjnych uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2006 roku, Nr 167, poz. 1191 ze zm., zwana dalej „ustawą”) .

Zgodnie z art. 53a ust. 1 powołanej ustawy opłatę stałą w wysokości 2% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego komornik pobiera od wierzyciela w przypadku otrzymania zlecenia poszukiwania majątku dłużnika w trybie art. 797 [1] k.p.c. W przypadku, gdy dojdzie do odnalezienia majątku dłużnika w trybie określonym w ust. 1 komornik jest uprawniony do pobrania opłaty stałej w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Opłata ta ulega zmniejszeniu o kwotę opłaty pobranej na podstawie ust. 1; przepis art. 49 ust. 3 stosuje się odpowiednio (art. 53a ust. 2 ustawy).

Zgodnie z poglądami doktryny zlecenia poszukiwania majątku nie można rozumieć formalistycznie, a zatem wierzyciel nie musi użyć sformułowania "zlecam poszukiwanie majątku". Zleceniem poszukiwania majątku będzie już np. żądanie wierzyciela wystąpienia przez komornika do ZUS bądź do urzędu skarbowego" (I. K., Poszukiwanie przez komornika majątku dłużnika za wynagrodzeniem, (...) 2009, nr 6, s. 114).

Z faktycznie podjętych przez organ egzekucyjny czynności zmierzających do odnalezienia majątku dłużnika wynika, że komornik odnalazł majątek dłużnika o wartości szacunkowej 46.000,00 złotych. Wobec tego stwierdzić należy, że komornik miał prawo do ustalenia i pobrania z tego tytułu opłaty zgodnie z art. 53a ust. 2 ustawy. Zgodnie z powyższym komornik byłby uprawniony do ustalenia opłaty w wysokości 2.300,00 złotych (46.000,00 zł x 5% = 2.300 zł).

Zważyć przy tym należy, że zgodnie z poglądami doktryny wykładnia celowościowa art. 53a ust. 2 ustawy wskazuje, że ze względu na cel poszukiwania majątku przez komornika, jakim jest zaspokojenie roszczenia wierzyciela, należy przyjąć, że opłata za odnalezienie majątku dłużnika w żadnym wypadku nie może być wyższa niż 5% roszczenia egzekwowanego w sprawie, w której komornik odnalazł majątek. Nie jest bowiem uzasadnione, aby komornik poszukiwał majątku dłużnika w szerszym zakresie, niż wymaga tego cel egzekucji ( Świeczkowski Jarosław, Komentarz do art. 53(a) ustawy o komornikach sądowych i egzekucji [w:] Świeczkowski Jarosław (red.), Banasik Przemysław, Dziewulska Monika, Kuczyński Grzegorz, Machnikowska Anna, Powałowski Andrzej, Stelina Jakub, Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji. Komentarz, LEX 2012 Nr 133421).

W ocenie Sądu mając na uwadze wyżej przedstawiony pogląd przedstawicieli doktryny należy stwierdzić, iż wysokość opłaty za odnalezienie majątku dłużnika ustalona w skarżonym postanowieniu nie powinna przekraczać 5 % roszczenia egzekwowanego.

Zgodnie z art. 46 ustawy do wartości egzekwowanego świadczenia lub zabezpieczonego roszczenia, stanowiącej podstawę ustalenia opłaty wlicza się odsetki, koszty i inne należności podlegające egzekucji lub zabezpieczeniu wraz ze świadczeniem głównym w dniu złożenia wniosku lub rozszerzenia egzekucji, z zastrzeżeniem , że do wartości tej nie wlicza się kosztów toczącego się postępowania egzekucyjnego lub wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia oraz kosztów zastępstwa przez adwokata lub radcę prawnego w tym postępowaniu. Przy oznaczaniu wartości egzekwowanego świadczenia każde rozpoczęte 10 zł liczy się za pełne.

W przedmiotowym postępowaniu egzekucyjnym należność główna wynosiła 15.834,99 złotych, zaległe odsetki zaś 295,75 złotych, a koszty procesu 144,00 złotych. Wobec tego wartość egzekwowanego świadczenia stanowiła kwota 16.274,74 złotych. Zatem podstawa ustalenia opłaty po zaokrągleniu – zgodnie z dyspozycją art. 46 ust.3 ustawy – wyniosła 16.280,00 złotych.

Mając na uwadze powyższe opłata z tytułu odnalezienia majątku dłużnika w przedmiotowym postępowaniu egzekucyjnym powinna zostać ustalona w wysokości 814,00 złotych i pomniejszona o opłatę pobrana na podstawie art. 53 a ust. 1 ustawy w wysokości 63,84 złote, co tym samym uzasadnia zmianę zaskarżonego postanowienia i określenie wysokości opłaty na kwotę 750,14 złotych.

Wobec powyższego, na podstawie art. 767 k.p.c. oraz powołanych wyżej przepisów, Sąd orzekł jak w pkt I sentencji postanowienia.

Postanowienie SR w Białymstoku z dnia 26 września 2014 r., II Co 3538/14

Standard: 5890 (pełna treść orzeczenia)