Unieważnienie aktu stanu cywilnego powstałego w następstwie transkrypcji

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 1741) unieważnienia aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli akt ten stwierdza zdarzenie niezgodne ze stanem faktycznym lub stwierdzono uchybienia, które zmniejszają jego moc dowodową.

Uczestnik zarzucił, że polski sąd nie ma jurysdykcji do unieważnienia egipskiego aktu małżeństwa, ale żądanie D. A. dotyczyło aktu małżeństwa numer (...)sporządzonego przez Urząd Stanu Cywilnego w K.. Został on sporządzony w trybie art. 104 powołanej ustawy tj. poprzez transkrypcję zagranicznego dokumentu stanu cywilnego.

W literaturze istnieje pogląd, zgodnie z którym unieważnienie aktu stanu cywilnego może dotyczyć aktu, który powstał w następstwie transkrypcji. Nie jest natomiast dopuszczalne krajowe unieważnienie aktu zagranicznego. Nie był on wydany przez polskie organy, a zatem generalne pozbawienie go ważności w Polsce nie może się dokonać. Byłoby to możliwe wyłącznie w państwie, z którego akt pochodzi, jeżeli upoważniony podmiot zainicjuje tam właściwe postępowanie. (tak M. Wojewoda Transkrypcja aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą KPP 2009/4/1089-1124).

Zarzut braku jurysdykcji krajowej nie jest trafny, gdyż w świetle art. 1110 k.p.c. do jurysdykcji krajowej należą inne niż wymienione w art. 1106-1109 k.p.c. sprawy rozpoznawane w postępowaniu nieprocesowym, jeżeli sprawa dotyczy osoby będącej obywatelem polskim, cudzoziemca mającego miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej. Skoro wnioskodawczyni jest obywatelką polską, a unieważnienia aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym i żądanie dotyczy aktu stanu cywilnego sporządzonego przez polski urząd stanu cywilnego w następstwie transkrypcji, to daje to podstawy jurysdykcji krajowej.

Postanowienie SR w Kielcach z dnia 21 kwietnia 2015 r., VIII Ns 339/14

Standard: 5797 (pełna treść orzeczenia)