Odstąpienie od obciążania strony przegrywającej kosztami procesu albo zasądzenie tylko części kosztów (art. 102 k.p.c.)
Odstąpienie od obciążania kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c.
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Do kręgu "wypadków szczególnie uzasadnionych" należą zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zaliczane są sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, szczególna zawiłość lub precedensowy charakter sprawy, albo subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia - trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę albo niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie strony wygrywającej, która w ten sposób wywołała koszty połączone z jego prowadzeniem. Zalicza się do nich także niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionych przez stronę wygrywającą proces do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika.
Drugą grupę owych szczególnych wypadków wyznacza natomiast sytuacja majątkowa i życiowa strony. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku, powinien być oceniony z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego i poczucia sprawiedliwości (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2011 r., I CZ 26/11, oraz z dnia 25 sierpnia 2011 r., II CZ 51/11).
Wyrok SA w Krakowie z dnia 9 listopada 2017 r., III APa 21/17
Standard: 24734 (pełna treść orzeczenia)
Sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór (wyrok SN z 19 maja 2006 r., sygn. akt III CK 221/05, Legalis). Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą ”wypadki szczególnie uzasadnione”, ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych (wyr. SN z 22.11.2006 r., sygn. akt V CSK 292/06, Legalis).
W odniesieniu do zasady słuszności w art. 102 k.p.c. określone zostały przesłanki, których zaistnienie warunkuje możliwość obciążenia strony przegrywającej jedynie częścią kosztów albo nieobciążania jej w ogóle tymi kosztami. Obejmują one wystąpienie w sprawie wypadków szczególnie uzasadnionych, które powodują, że zasądzenie kosztów na rzecz wygrywającego przeciwnika w całości, a nawet w części, byłoby sprzeczne z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Zalicza się do tych „wypadków” okoliczności związane z przebiegiem postępowania, jak charakter dochodzonego roszczenia, jego znaczenie dla strony, przedawnienie roszczenia, subiektywne przekonanie o zasadności roszczenia wsparte na obiektywnych podstawach. Do warunków leżących poza procesem należy sytuacja majątkowa i życiowa strony (por. post. SN z dnia 19 września 2013 r., sygn. akt I CZ 183/12).
Wyrok SO w Olsztynie z dnia 13 czerwca 2017 r., I C 472/15
Standard: 16510 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 8889
Standard: 9043
Standard: 28878
Standard: 17290
Standard: 7973
Standard: 3751
Standard: 5638
Standard: 5639
Standard: 8077
Standard: 15681
Standard: 20288
Standard: 20289
Standard: 20290
Standard: 20291
Standard: 20295
Standard: 20292
Standard: 32862
Standard: 20293
Standard: 20294
Standard: 13140
Standard: 5640
Standard: 5641