Wskazanie podstawy prawnej żądania; granice rozpoznania sprawy; związanie sądu

Ocena roszczenia przysługującego powodom nie jest ograniczona rodzajem podstawy prawnej, wskazanej przez nich – nawet w sytuacji, w której powodowie w procesie reprezentowani są przez pełnomocnika profesjonalnego, w niniejszej sprawie występowali samodzielnie.. Powszechnie przyjmuje się w doktrynie i judykaturze prawniczej, iż strona nie ma nawet obowiązku wskazywania podstawy prawnej swojego żądania.

Jak podniósł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 marca 2012 r. (II PK 175/11) niezależnie od tego, czy pozew wnosi sama strona, czy też reprezentujący ją profesjonalny pełnomocnik, nie ma konieczności powoływania podstawy prawnej żądania, a gdyby została powołana, nie wiąże sądu, który może badać jej prawidłowość. Wynika z powyższego jednoznacznie, że Sąd nie jest podstawą prawną przytoczoną w pozwie związany, co więcej strona nie ma obowiązku wskazywać jakichkolwiek przepisów, na których opiera żądanie, a nawet, że wskazana błędnie podstawa prawna nie wiąże sądu.

Sąd mógłby oceniać przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i zastosować prawidłową podstawę prawną i nie stanowiłoby to naruszenia art. 321 k.p.c., jeśli tylko nie przekroczyłby w wyroku wysokości sumy, której domagał się powód w pozwie i nie wyszedłby poza okoliczności faktyczne określone w pozwie.

Wyrok SO w Warszawie z dnia 15 listopada 2018 r., V Ca 14/18

Standard: 20088

Powód wnosząc pozew w rozpoznawanej sprawie nie wskazał podstawy prawnej swojego roszczenia, tym samym sąd samodzielnie odnosi się do możliwych do zastosowania podstaw prawnych. Strona powodowa nie jest bowiem zobowiązana do określenia podstawy prawnej dochodzonego roszczenia, a co więcej, nawet w przypadku, gdy podstawa taka jest wskazana sąd nie jest związany oceną prawną przedstawioną przez strony. Sąd jako podmiot stosujący prawo sam określa, jakie normy prawne znajdą zastosowanie w konkretnej sprawie, w oparciu o ustalony stan faktyczny sprawy. Istnieje możliwość, iż w konkretnym stanie faktycznym możliwe będzie zastosowanie kilku norm prawnych.

Wyrok SO w Poznaniu z dnia 19 kwietnia 2017 r., IX GC 1133/16

Standard: 8751 (pełna treść orzeczenia)